50-jarig jubileum Europees Octrooiverdrag: een halve eeuw innovatiebescherming in Europa

"Het Europees Octrooiverdrag bestaat vandaag vijftig jaar. Dit belangrijke document is een krachtige illustratie van de aspiraties van een continent dat streeft naar vrede en welvaart en dat verenigd is door een gemeenschappelijke visie op innovatie in Europa", aldus António Campinos, voorzitter van het Europees Octrooibureau. "In de afgelopen jaren hebben we geprobeerd onze inspanningen op verschillende gebieden te verhogen, zoals in ons octrooiverleningsproces, in kwaliteit, in de toegepaste technologieën en op het gebied van internationale samenwerking. Hierbij hebben we vaak op de schouders gestaan van reuzen die ons hebben geholpen om de organisatie te worden die we nu zijn."

Om stil te staan bij deze historische gebeurtenis organiseerde het EOB vandaag een hybride publieksevent, als eerbetoon aan de prestaties van het Europese Octrooiverdrag. De ceremonie is wereldwijd uitgezonden en werd bijgewoond door vooraanstaande personen, onder wie Koning Willem-Alexander, Ursula von der Leyen - voorzitter van de Europese Commissie, Rumen Radev - president van Bulgarije - en Olaf Scholz - bondskanselier van Duitsland.

Bondskanselier Olaf Scholz: "Het indrukwekkende aantal van 2,2 miljoen Europese octrooien is een illustratie van de enorme toewijding waarmee medewerkers van het Europees Octrooibureau hun werk doen. Bovendien staat dit symbool voor het bijzondere innovatieve vermogen en de grote concurrentiekracht van Europa. Het Europees Octrooibureau heeft zichzelf altijd beschouwd als een aanjager van innovatie en groei. Dit succes bevestigt deze katalyserende rol."

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, voegt hieraan toe: "Het is veelzeggend dat het 50-jarig bestaan van het Europees Octrooiverdrag samenvalt met de dertigste verjaardag van de Europese interne markt. Octrooien en competitief vermogen zijn immers twee zijden van dezelfde medaille. Het daarom uiterst waardevol dat de Europese Commissie en het EOB zo nauw met elkaar samenwerken. Hiervan is geen beter voorbeeld dan het recent gelanceerde unitair octrooi. Verschillende signalen wijzen erop dat dit systeem in de EU directe buitenlandse investeringen ter waarde van bijna twee miljard euro kan genereren. Dat betekent dat bedrijven in Europa eindelijk gaan profiteren van een interne markt voor technologie."

"De ondertekening van het Europees Octrooiverdrag 50 jaar geleden markeerde het begin van een succesvolle regionale samenwerking om uitvinders te helpen hun ideeën internationaal te delen", zei de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, António Guterres. "Innovatie is van vitaal belang voor duurzame ontwikkeling. Het zorgt voor vooruitgang in het voedselsysteem, gezondheidszorg, schone energie en vele andere gebieden die het leven van mensen wereldwijd verbeteren. Halverwege de deadline voor de 2030-agenda moeten we de handen ineenslaan om de Duurzame Ontwikkelingsdoelen te redden, klimaatmaatregelen te versnellen en niemand achter te laten".

Een Europese organisatie met historische wortels in Nederland

De oprichting van het Europees octrooisysteem heeft zijn wortels in Nederland. De voorloper van het EOB - het Internationaal Octrooi-instituut (Institut international des Brevets - IIB), werd in 1947 in Rijswijk opgericht als de eerste centrale intergouvernementele instantie in Europa die diensten verleende op het gebied van octrooionderzoek en -documentatie. De integratie van het IIB in het EOB in 1978 was een belangrijke mijlpaal voor het net opgerichte EOB. De kennis en expertise van ruim 700 IIB-medewerkers die zich toen bij het EOB aansloten, waren cruciaal voor de hoge kwaliteit waarom Europese octrooien nog altijd bekend staan. Daarnaast creëerde de integratie van beide organisaties synergie met de werkzaamheden van octrooionderzoekers die al op het hoofdkantoor van het EOB in München werkzaam waren.

EOB: een mijlpaal in Rijswijk

Het onderdeel van het EOB in Rijswijk is met zijn 2.400 medewerkers, merendeels hoogopgeleide technici en wetenschappers die daar als octrooionderzoekers werken, de grootste internationale organisatie in Nederland. De opening van het nieuwe hoofdkantoor in Rijswijk in juni 2018 was een bijzondere mijlpaal voor de organisatie. Het opvallende bekroonde gebouw - ontworpen door Ateliers Jean Nouvel (Parijs) en Dam & Partners Architecten (Amsterdam) - biedt hoogwaardige voorzieningen voor medewerkers en illustreert dat het EOB zich ten volle inzet om innovatie in Europa en Nederland te stimuleren.

In het kader van het 50-jarige jubileum van het Europees Octrooiverdrag lanceert het EOB op vrijdag 6 oktober het ‘Observatory on Patents & Technology’. Hiermee biedt zij een podium aan publieke en private partijen om te anticiperen op nieuwe ontwikkelingen en opkomende technologieën op het gebied van intellectueel eigendom en voor kennisdeling over vraagstukken als de klimaat- en energietransitie. De lancering van het nieuwe kenniscentrum is onderdeel van de missie van het EOB om innovatie ook in de komende vijftig jaar te stimuleren. Met dit doel staat op 17 oktober een bijeenkomst op het programma waarin de dialoog met startups in heel Europa en daarbuiten centraal staat.

Viering van vijf decennia groei en welvaart

Het EOB verleende in januari 1980 haar eerste octrooi voor een apparaat dat controleert of munten in parkeermeters en treinkaartjesautomaten authentiek zijn. Sindsdien heeft zij ruim twee miljoen Europese octrooien verleend voor baanbrekende technologie, waarvan vele de wereld hebben veranderd: van de QR-code en het MP3-format tot levensreddende vaccins en geavanceerde stabiliseringssystemen voor auto's.

Het EOB beheert jaarlijks meer dan 190.000 octrooiaanvragen die afkomstig zijn uit alle delen van de wereld en is uitgegroeid tot één van 's werelds meest toonaangevende octrooibureaus. Van slechts 16 verdragsstaten in 1973 telt de Europese Octrooiorganisatie nu 39 lidstaten. Als resultaat van aanvullende validatie- en verlengingsovereenkomsten stelt de gecentraliseerde procedure voor octrooiverlening van het EOB bedrijven, onderzoekers en innovatieve partijen in staat om een hoogwaardig octrooi te verkrijgen dat geldig is in 44 landen en een markt van ruim 700 miljoen mensen omvat. Bovendien heeft het EOB veel vooruitgang geboekt met overeenkomsten met derde landen om meer harmonisatie en een hogere kwaliteit te bereiken in octrooisystemen wereldwijd.

Op dit moment zijn meer dan 6.300 experts, vaak toonaangevend in hun vakgebied, werkzaam voor het EOB, verspreid over het hoofdkantoor in München en kantoren in Den Haag, Berlijn, Wenen en Brussel. Met 34 nationaliteiten weerspiegelen zij de enorme diversiteit van technologische kennis die in Europa beschikbaar is.

In samenwerking met verschillende stakeholders heeft het EOB 's werelds grootste databank met publiek toegankelijke octrooigegevens ontwikkeld. Espacenet, de gratis zoekmachine van het EOB, biedt toegang tot meer dan 140 miljoen octrooidocumenten. Het biedt een schat aan informatie over uitvindingen en technologische vooruitgang uit de hele wereld en ontsluit deze data voor onderzoekers, wetenschappers en uitvinders ter ondersteuning van nieuwe innovaties en ideeën die zij in hun werk kunnen toepassen.

Lancering unitair octrooi en opening nieuw kenniscentrum

Een ander belangrijk initiatief van het EOB is de lancering van het unitair octrooi op 1 juni 2023, dat is gebaseerd op het Europees Octrooiverdrag en voortkomt uit het streven naar vereenvoudiging en stroomlijning van het octrooiproces voor innovatieve bedrijven en organisaties. Het biedt één octrooi, op basis van één tarief, in één valuta, als onderdeel van één rechtssysteem en één nieuwe rechtbank voor unitaire én Europese octrooien voor de zeventien deelnemende landen. Op termijn zelfs voor 27 landen en alle landen die zich in de toekomst bij Europese Unie aansluiten. Veel bedrijven hebben dit nieuwe systeem omarmd, met zo’n 700 aanvragen per week sinds de lancering, waarvan bijna 400 aanvragen van Nederlandse innovators.