Faillissementen met 60% gestegen ten opzichte van 2022

De landenrisicobeoordeling voor Nederland blijft stabiel en daarmee in de zomer van 2023 op A2 staan, dat maakt kredietverzekeraar Coface vandaag bekend. Hoewel er een duidelijke krimp te zien is van het Nederlands bbp in het eerste kwartaal van het jaar is de algemene economische situatie in Nederland nog steeds gunstiger dan in veel andere West-Europese landen. Het bbp is in het eerste kwartaal van 2023 zelfs bijna 5% hoger dan het niveau van vóór de pandemie, terwijl landen als Duitsland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk nog steeds moeite hebben om hun niveau van 2019 te bereiken of te overtreffen.

Laag risico in farmaceutische industrie

Per sector zijn de risicobeoordelingen voor Nederland grotendeels ongewijzigd gebleven, de farmaceutische industrie blijft in Nederland als ‘laag risico’ geclassificeerd, terwijl deze sector in West-Europa als geheel gedegradeerd is van ‘laag risico’ naar ‘middelhoog risico'. Ook de classificering van de bouw ging voor heel West-Europa van ‘middelhoog risico’ naar ‘hoog risico', terwijl de risicobeoordeling voor de bouw in Nederland op middelhoog bleef staan. Bovendien is Nederland het enige land waar de houtindustrie op ‘middelhoog risico’ geclassificeerd is. In alle andere landen, en in West-Europa als geheel, krijgt de houtindustrie een hoge risicobeoordeling.

Forse stijging van het aantal faillissementen

Het aantal faillissementen in Nederland steeg de eerste drie maanden van 2023 met 60% ten opzichte van dezelfde periode in 2022. Hoewel dit hoog lijkt, ligt het nog steeds onder het niveau van 2020 en zelfs 24% onder dat van 2019. Christiane von Berg, hoofdeconoom van Coface, licht toe dat de stijging van faillissementen onderdeel van het normalisatieproces is: “Tijdens de pandemie genoten ondernemingen overheidssteun, die ook daarna nog even van kracht bleef. 2022 was het eerste jaar zonder aanzienlijke steun van de overheid. Nu is die steun helemaal weggevallen en hebben we te maken met hogere rentes. Dat zorgt ervoor dat we teruggaan naar normale marktwerking waarbij er enerzijds bedrijven failliet gaan, maar anderzijds ook nieuwe bedrijven bijkomen.”

Export en aanhoudende inflatiedruk negatieve invloed op economie

Er zijn echter nog steeds uitdagingen. De Nederlandse economie is sterk afhankelijk van de buitenlandse handel, die eerder dit jaar een aanzienlijke terugval kende. Nu Duitsland, één van de belangrijkste exportbestemmingen van ons land, met een technische recessie wordt geconfronteerd, zijn de economische vooruitzichten minder positief. Bovendien is de Chinese markt onafhankelijker geworden. Hoewel China nog steeds een belangrijke exportbestemming is, zou een veranderende handelsrelatie  problematisch kunnen zijn voor de Nederlandse economie.

Daarnaast wordt verwacht dat de aanhoudende hoge inflatiedruk een negatieve invloed op de economie zal blijven uitoefenen. Hoewel de huidige inflatie een kleine verandering vertoont, heeft de minder volatiele kerninflatie (exclusief energie- en voedselprijzen) zich de afgelopen maanden gestabiliseerd rond 6,7% zonder tekenen van verbetering te vertonen. Hoe langer deze prijsdruk aanhoudt, hoe meer deze het spaargeld aantast en de consumptie vermindert.

ECB: monetaire beleid en daling obligaties hebben drukkend effect

Naar verwachting zal ook het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank (ECB) een drukkend effect hebben op de Nederlandse economie. Wegens de onverwacht hoge inflatie verwacht Coface in juni en juli van dit jaar twee renteverhogingen van elk 25 basispunten. Ook zal het programma voor de aankoop van obligaties (Asset Purchase Program) van de ECB in juli worden beëindigd, waardoor de komende twaalf maanden de hoeveelheid aangekochte obligaties op de balans van de ECB met gemiddeld 30 miljard euro per maand zal afnemen.

Veerkracht

Ondanks de huidige uitdagingen blijft Nederland blijk geven van een veerkrachtige economie. Von Berg: “We zien dat er op het moment verschillende crises aan de gang zijn, maar de Nederlandse economie toont veerkracht. Als we kijken naar West-Europa heeft Nederland de hoogste inflatie gehad, maar tegen de verwachting in bleef de consumptie ook hoog. Vooral op het gebied van dienstverlening.”

Over de landenrisico- en sectorbeoordeling

Internationale kredietverzekeraar Coface beoordeelt 3 keer per jaar het risico van zowel 162 landen als 13 handelssectoren wereldwijd. Hierbij wordt gewerkt met een methodiek op basis van acht criteria geïntegreerd in drie hoofdpijlers:

• De deskundigheid (75 jaar ervaring) van Coface en gegevens over betalingservaringen;

• Prognoses van externe financiële en economische gegevens;
• Meervoudige kernindicatoren (bijvoorbeeld voorspellingen grondstoffenprijzen, structurele veranderingen, landenrisicobeoordeling).