Gastcolumn: Doe moeten de groeten!

We leven in een tijd waarin het belangrijk is snel te kunnen schakelen om de ontwikkelingen om ons heen te kunnen blijven volgen. De tijd dat we jaren vooruit konden plannen, ligt inmiddels mijlenver achter ons. Dit betekent dat we binnen een organisatie de energie veel beter kunnen bundelen. Helaas gaat veel energie verloren, omdat we als ondernemer onze wil aan anderen proberen op te leggen: we ‘moeten’ van alles. En medewerkers hebben dan vaak de neiging om in de gehoorzaamheidsstand te schieten, bijvoorbeeld om hun ’zekerheden’ niet te verliezen. Ze ‘doen wat de baas zegt’, en verwarren dat met het nemen van verantwoordelijkheid.

Moetenvirus

Hoor je je medewerkers zeggen ‘Ik moet wel, ik heb geen andere keuze’ of ‘Dit moest ik van mijn manager’, wees dan alert. Waarschijnlijk heb je te maken met een medewerker die besmet is geraakt met het moetenvirus. Andere signalen van het moetenvirus zijn mailtjes waarin veel namen in de CC staan. Zo dekt men zich in uit angst voor eventuele gevolgen. Terwijl iemand ook verantwoordelijkheid kan nemen door voor zijn eigenwaarde te gaan staan. Dit vinden mensen echter ontzettend spannend! Vraag je daarom eerst af welke waarde een medewerker toevoegt als jij eigenlijk vindt dat hij iets doet wat in jouw ogen niet nodig was. Stel dat jij veel belang hecht aan klantwaarde terwijl je boekhouder je constant wijst op de financiële stabiliteit. Wijs zijn waarde dan niet af, maar onderzoek samen hoe je op een financieel stabiele wijze klantwaarde kunt leveren. Dat noem ik verantwoordelijkheid nemen; samen vanuit eigenwaarde in gelijkwaardigheid meerwaarde creëren. Ik kan je verzekeren, dit is een kunst op zich.

Omgaan met ongehoorzaamheid

Wil je dat je medewerkers uit zichzelf in beweging komen? En jou innovatieve ideeën aanreiken? Of de klantrelatie versterken op een manier die jij nog niet voor mogelijk had gehouden? Leer dan omgaan met ‘ongehoorzaamheid’. Laat ongehoorzaamheid voor je werken in plaats dat je probeert haar te beheersen. Ongehoorzaamheid is een signaal dat iemand iets toe wil voegen. Hij wil je wat buitengewoons laten zien waarvoor je tot dan toe blind was. Dwing anderen dus niet met het machtswoord in een moeten-keurslijf. Het feit dat iemand weerstand biedt, is juist een signaal dat hij of zij nog steeds betrokken is en verantwoordelijkheid wil nemen. Op het moment dat het een medewerker niet meer kan schelen wat er gebeurt, dan is hij gemuteerd tot een mak schaap. En dan sta je pas echt voor een uitdaging om de verantwoordelijkheid te nemen.

Moeten Vrije Ondernemer

Durf je de uitdaging aan om een Moeten Vrije Ondernemer te worden, een zogenaamde MVO’er? Let dan de komende week eens op hoe vaak je het woord ‘moeten’ naar je collega’s gebruikt. Vraag je telkens af voor welk karretje je de ander probeert te spannen. Moet je medewerker zorgen voor een overzichtelijke agenda voor de vergadering, dan gaat het wellicht eigenlijk over jouw verlangen naar structuur. Wees helder over deze wens van jou. Moet een product nog een keer extra worden gecontroleerd, omdat je op zoek bent naar geruststelling of omdat je kwaliteit belangrijk vindt? Zeg dit dan gewoon in plaats van de ander gebrek aan verantwoordelijkheid te verwijten. Het is tenslotte iets wat jij graag wilt. Hoe kan een ander dit weten als jij het niet zegt? Als je helder bent over je wensen, in plaats van anderen te vertellen wat ze moeten doen, dan zul je merken dat je medewerkers veel sneller verantwoordelijkheid nemen. Waarom? Omdat jij zelf verantwoordelijkheid neemt. Je laat anderen niet iets moeten, je zoekt naar manieren om in overleg en door af te stemmen met anderen iets te bereiken wat jij graag wilt. En dat gaat echt veel beter als je moeten de groeten doet!