Iers-Nederlandse handel viert hoogtij

Het aantal Ierse bedrijven dat zaken doet in Nederland is groter dan ooit. Bedrijven, ondersteund door de Ierse overheidsorganisatie voor handel en innovatie Enterprise Ireland, exporteerden goederen en diensten ter waarde van 1 miljard euro naar Nederland. Dit is 20 procent meer dan in 2017. Deze toename zagen we in verschillende sectoren, waaronder de maakindustrie, biowetenschappen, consumentenproducten en software. De hightech bouwsector behaalde de hoogste score, met een meer dan verdubbelingen van het volume.

Brexit

Het moment dat Groot-Brittannië (GB) uit de Europese Unie (EU) stapt, heeft gevolgen voor de Ierse export. Patrick Torrekens, Head of Enterprise Ireland Benelux, verklaart: ‘De Brexit zal belemmeringen opleveren voor de Ierse export naar Groot-Brittannië. Denk hierbij aan andere douaneregels, verandering van btw-wetgeving en het ontstaan van schommelingen in muntwaarden. Bedrijven richten hun blik dan sneller op landen zonder deze belemmeringen. Nederland is hierbij een mooi voorbeeld.’ Enterprise Ireland is de Ierse overheidsorganisatie, verantwoordelijk voor de ontwikkeling en groei van voornamelijk Ierse mkb-ondernemingen op de wereldmarkt.

Open economie

Nederland is op de ranglijst van exportlanden voor Ierse bedrijven naar de tweede plaats geschoten en staat nu vlak onder Duitsland, maar boven Frankrijk. ‘Deze tweede plaats dankt Nederland aan de open economie en het niveau van de Engelse taal. Dit niveau ligt bijna hoger dan in sommige Engelssprekende landen. De trend, met een voorkeur voor Nederland als exportbestemming, komt dus op gang.’ Het verschil in exportwaarde tussen Duitsland en Nederland bedraagt nog maar 50 miljoen euro. Deze groei in Nederland is spectaculair. Het is een verhaal van twee landen die elkaar goed aanvullen. In Nederland is veel vraag naar de bekwaamheden van Ierse ondernemingen. Niet alleen in groeisectoren zoals de bouw van datacenters, maar ook in de meer conventionelere zoals de farmaceutische industrie.

Versterking van de band

Een andere factor die de landen verenigt, is de Brexit. Ierland is het land dat het zwaarst door de Brexit wordt getroffen. Met of zonder deal, ook Nederland wordt daardoor geraakt in sectoren waarin het van oudsher sterk is, zoals textiel en elektronica. ‘De Brexit is echter een merkwaardig verschijnsel’, merkt Torrekens op. ‘Het is duidelijk dat de afscheiding negatieve effecten heeft voor zowel Ierland als Nederland. Kijk je echter naar de korte termijn, dan zie je dat de Brexit de band tussen deze landen juist versterkt. Nu al.’

Torrekens vervolgt: ‘In Ierland heerst onzekerheid. Ierland staat immers hoog op de lijst van landen dat impact van de afscheiding zal ervaren. Negatieve impact, maar - op de lange termijn - ook veel positieve impact. Als een Nederlands bedrijf bijvoorbeeld producten van een Britse leverancier koopt, dan is dit product Europees. Hierbij moet wel 50 procent van het product van Europese bodem zijn. Behoort Groot-Brittannië (GB) niet meer tot de Europese Unie, dan valt deze status weg voor producten afkomstig uit Groot-Brittannië. Het risico is dat je het CE-label (Europees label, red.) niet meer mag dragen. Dat kan gigantische gevolgen hebben voor tal van bedrijven. Ierland wordt echter des te aantrekkelijker, omdat Ierse leveranciers CE-producten kunnen blijven leveren.'

Op politiek niveau heeft Nederland de Ieren altijd gesteund, hetgeen weer bleek bij het recente officiële bezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima. In het kielzog van het koninklijk paar reisde een handelsdelegatie mee, met een zwaartepunt in de scheepvaart en de havenbouw.  Met wereldhavens als Rotterdam, Amsterdam en North Sea Port en de nabijheid van grote Belgische havens, zoals Zeebrugge en Antwerpen is de ontwikkeling van de scheepvaart voor Nederland van groot belang. Daarom beraden de autoriteiten van deze havens zich nu op het openen van nieuwe koopvaardijroutes van en naar Ierland die de concurrentie met het wegvervoer via het Verenigd Koninkrijk aankunnen.

Handelsoverleg

Deze oriënterende fase heeft geleid tot handelsoverleg onder leiding van de Nederlandse regering, die Ierland als een goed alternatief voor het Verenigd Koninkrijk aanprijst. Ook zijn er al concrete resultaten, zoals de nieuwe wekelijkse verbinding tussen Waterford en Rotterdam door de Nederlandse rederij BG Freight Line. Ierse bedrijven beschouwen de Nederlandse havens niet alleen als tussenstations voor het transport van goederen, maar ook als aanjagers van industriële en zakelijke activiteiten. Hieruit ontstaan nieuwe kansen voor innovatieve bedrijven.

Nederland is wereldwijd de een-na-grootste exporteur van agrovoedingsmiddelen. Daar spelen Ierse agrotechbedrijven op in, door bijvoorbeeld technologie samen met de Wageningen University te ontwikkelen. Daarmee kunnen boeren zuiniger sproeien en toch hogere opbrengsten bereiken. Beide landen hebben een zeer open economie. Nu het Verenigd Koninkrijk op het punt staat de EU te verlaten, moeten beide landen op zoek naar nieuwe leveranciers, zeker als zij hun recht dreigen te verliezen om de EU als land van herkomst te vermelden.

Of het nu om Ierse zuivel of Nederlandse bloemen gaat, in beide landen staat men voor dezelfde uitdaging om verse producten snel op hun bestemming te krijgen. 'Ik verbaas mij erover dat Nederland en Ierland er zo lang over hebben gedaan om elkaar te ontdekken. De landen liggen geografisch en qua bedrijfscultuur zo dicht bij elkaar. En omdat veel Nederlanders heel behoorlijk Engels spreken, is er nauwelijks een taalbarrière. Maar kennelijk hebben we soms bepaalde ontwikkelingen nodig, zoals een Brexit of de hardere handelskoers die de VS voert, om op zoek te gaan naar nieuwe bestemmingen.'

Over Enterprise Ireland Benelux

‘We zijn een handelsagentschap – een trade agency – van de Ierse overheid’, vertelt Torrekens. ‘We werken samen met Ierse mkb-ondernemingen en helpen hen bij het starten, groeien, innoveren en exporteren op de wereldmarkt. Elk land moet keuzes maken bij het ondersteunen van de nationale economie. Ierland doet dat via een agentschap dat zich richt op MKB’ers met hun exportactiviteiten. We zijn niet verantwoordelijk voor het aantrekken van buitenlandse investeringen. We willen de invloed en werkzaamheden van Ierse MKB'ers in het buitenland vergroten. Zo hebben we de mogelijkheid om tot 100 miljoen per jaar te investeren in start-ups die vanuit Ierland opereren. We zetten ons voor deze bedrijven in voor onderzoek en ontwikkeling. Daarbij hoort ondersteuning rondom het opleiden van personeel, het aantrekken van nieuwe medewerkers: elk deelcomponent dat de gehele economie tegemoet komt.’

‘Wat betreft de Brexit proberen we ons zo goed mogelijk voor te bereiden. We houden met elke uitkomst rekening. Dat betekent dat al onze aanbevelingen waardevol moeten zijn in elk scenario, dus zowel bij een Brexit, geen Brexit of versnelde Brexit. Een eerste voorbeeld is organisaties te adviseren zich minder afhankelijk op te stellen van een enkel land: diversificatie van exportbestemmingen. Een tweede is meer te investeren in ontwikkeling en onderzoek, het innoveren van producten. Door juiste voorlichting bereiden we bedrijven voor op zowel het beste als slechtste scenario. Elke stap die vandaag gezet wordt, blijft op deze manier waardevol.'