Mkb-bedrijven met vier of minder werknemers lopen grootste risico op wanbetaling

In een eerder onderzoek over 2020 stelde Experian al dat kredietscores een negatieve trend zouden laten zien en dat het aantal faillissementen mogelijk met enige vertraging zou stijgen vanwege de afbouw van steunmaatregelen van de overheid. De nieuwe gegevens van januari – maart 2021 laten volgens Experian een nog grotere zorg zien voor de toekomstige gezondheid van het mkb in de getroffen branches. Daarnaast stelt het bedrijf dat er beter moet worden gekeken naar hoe kredietverstrekkers potentiële risico's kunnen inschatten bij kleinere bedrijven, aangezien deze bedrijven een grote rol spelen in de Nederlandse economie.

De belangrijkste bevindingen van Experian over het eerste kwartaal van 2021 zijn:

• Mkb-bedrijven in de reisbranche zien hun kredietrisico het sterkst toenemen. Experian verwacht dat deze branche er het langst over zal doen om te herstellen van de gevolgen van COVID-19. Dit is vooral relevant omdat landen in en uit diverse stadia van lockdown gaan. Binnenlandse en internationale reizen naar en vanuit Nederland worden daardoor beperkt.
• Het hoogste wanbetalingspercentage wordt nog steeds verwacht in de horeca, maar Experian ziet ook een stijging in de kunst- en cultuurbranche en de financiële dienstverlening.
• In vergelijking met vorige kwartalen is het risico op wanbetaling voor middelgrote bedrijven (5-50+ werknemers) over het algemeen beter geworden. Kleinere bedrijven met vier of minder werknemers lopen echter een groter risico op wanbetaling naarmate de pandemie aanhoudt.
• Eenmanszaken lopen de grootste risico's wat wanbetaling betreft, waardoor de kans groter is dat zij failliet gaan of ervoor kiezen hun zaak vrijwillig te sluiten.
• De correlatie tussen de stijgende werkloosheid en het lagere aantal gemelde faillissementen bij mkb-bedrijven is in het afgelopen kwartaal gelijk gebleven. Dit kan betekenen dat bedrijven personeel ontslaan om de cashflow te ondersteunen. Volgens Experian kan het lagere aantal faillissementen ook te maken hebben met het aantal vrijwillige bedrijfsopheffingen, dat relatief hoog ligt sinds de uitbraak van de pandemie.
• Kredietverstrekkers moeten bij het nemen van beslissingen niet alleen op historische gegevens vertrouwen, maar ook rekening houden met realtime data-inzichten en nieuwe datasets om risico's goed in te schatten en te verkleinen

Volgens de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) zijn “mkb-bedrijven oververtegenwoordigd in de sectoren die het zwaarst door de crisis zijn getroffen”1. Dit betekent dat de impact van COVID-19 het grootst blijft voor kleine ondernemers nu we in Nederland en in heel Europa nog steeds te maken hebben met lockdown maatregelen. De OESO beschouwt het mkb als de belangrijkste groep bedrijven in de EU.

“Het meest opvallend dit kwartaal is dat we zien dat een groot deel van de mkb-bedrijven in Nederland een hoog risico loopt op wanbetaling op basis van de scores en het verwachte wanbetalingspercentage in de komende 18 maanden”, zegt Herman Peeters, Principal Global Consultant bij Experian Nederland. “De kleinste bedrijven zijn het kwetsbaarst voor onvoorspelbare sluitingen en hebben minder financiële mogelijkheden. Dit betekent dat sommigen overgaan tot vrijwillige ontbinding of personeel ontslaan om in deze tijden de cashflow te ondersteunen. In de loop van 2021 verwachten we ook een stijging van het aantal faillissementen te zien.”

Volgens het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) is het aantal vrijwillige ontbindingen in 2020 toegenomen, met name bij bedrijven met een kleiner aantal werknemers en bij eenmanszaken. De keuze voor vrijwillige ontbinding draagt bij aan het lagere aantal faillissementen in 2020. Het CBS wijst echter ook op een lichte stijging van het aantal faillissementsaanvragen onder mkb-bedrijven in maart 2021 ten opzichte van februari 2021. Dit wijst erop dat bedrijven niet meer voldoende hebben aan de financiële overheidssteun en dat de risico’s toenemen.

Kleinere mkb-bedrijven hebben vaak minder financiële armslag en zijn “financieel kwetsbaarder” [Financing SMEs and Entrepreneurs: An OECD Scoreboard] dan grotere ondernemingen, waardoor deze bedrijven in hun branche nog meer risico lopen wanneer zich een crisis voordoet.  

“Voor financiële instellingen die leningen verstrekken aan het mkb, is het belangrijk om de klantenportefeuille goed te monitoren en te beoordelen op deze risico’s. Door toegang tot realtime data-inzichten - naast traditioneel gebruikte historische data - en door het toevoegen van nieuwe databronnen aan bestaande risicomodellen, kunnen kredietverstrekkers een veel beter beeld krijgen van de financiële situatie van het bedrijf of de klant,” voegt Peeters toe.

Experian verwacht nog meer insolventies en wanbetalingen van bedrijven naarmate het jaar vordert en de verder verwachte afname van overheidssteun zich voortzet.