De loonkloof in Nederland: de feiten, de cijfers

Het bruto jaarsalaris van de vijf topverdieners per bedrijf was vorig jaar 6,2 keer zo hoog als de doorsnee voltijdlonen bij deze grote bedrijven. In 2010 was de loonkloof nog 5,5. Dat meldt het CBS in de publicatie De arbeidsmarkt in cijfers 2017.

Het bruto jaarloon van de vijfduizend topverdieners bij de duizend grootste bedrijven bedroeg in 2017 gemiddeld 272 duizend euro. Dat is 32 procent meer dan in 2010. Het gemiddelde jaarloon van alle voltijdwerknemers bij alle bedrijven bedroeg in 2017 ruim 50 duizend euro per jaar bruto, 13 procent meer dan in 2010.

Top bedrijfsleven

De verschillen in lonen op bruto basis zijn groter dan die op netto basis. Als wordt uitgegaan van nettolonen in plaats van brutolonen, is de gemiddelde loonkloof bij de grootste duizend bedrijven ongeveer 4,6 in plaats van 6,2. In 2015 was de netto loonkloof ongeveer 4,4. Ook de netto loonkloof nam dus langzaam toe in de afgelopen jaren.

De ‘loonkloof’ geeft de verhouding weer van de beloning van de top in het bedrijfsleven ten opzichte van de doorsnee werknemer, maar is geen indicator van de inkomensongelijkheid in Nederland. De ongelijkheid in besteedbaar inkomen van huishoudens is tussen 2001 en 2015 vrijwel niet veranderd. Voor herverdeling stegen de inkomensverschillen uit loon, winst en vermogen wel, maar door toenemende herverdeling via sociale uitkeringen, belastingen en premies werd deze stijging gecompenseerd.

Vooral mannen met topsalaris

Bovenaan de loonlijst zijn mannen in de meerderheid. Een op de vijf topverdieners bij de duizend grootste bedrijven in 2017 was een vrouw (21 procent). In 2010 was dat nog 17 procent. Het aandeel vrouwen bij de topverdieners is in lijn met het aandeel vrouwen binnen de groep die voltijd werkt: 23 procent van alle voltijdbanen van werknemers is in handen van vrouwen. Dit percentage is de laatste jaren stabiel.

Bij 120 van de duizend grootste bedrijven in Nederland zijn de vijf topverdieners in meerderheid vrouw. Deze bedrijven zijn vooral te vinden in de zorg. Bij zes grote bedrijven bestaat de top uitsluitend uit vrouwen. Daarentegen zijn er 378 grote bedrijven waar de top vijf van topverdieners uitsluitend uit mannen bestaat. In 2010 was nog bij bijna de helft van de grote bedrijven de top volledig mannelijk (474 bedrijven).

Salaris van minstens 100 duizend euro

Uit de cijfers over alle bedrijven in Nederland blijkt dat in 2017 gemiddeld 198 duizend werknemers voor minstens 100 duizend euro per jaar op de loonlijst stonden. Dat is 2,4 procent van alle banen van werknemers. In 2010 ging het nog om 133 duizend werknemers.