Een tiende van de Nederlandse economie is duurzaam, maar daarmee zijn we er nog lang niet

3. december 2020 - 18:31

Door: Redactie Baaz

12,1 procent van de Nederlandse economie is duurzaam. Dit blijkt uit een grootschalig onderzoek in opdracht van MVO Nederland, de beweging van ondernemers in de nieuwe economie. De Nieuwe Economie Index (NEx), zoals dit cijfer wordt genoemd, geeft jaarlijks – en dit jaar voor het eerst – het percentage van de Nederlandse economie aan dat ‘nieuw’ is: circulair, klimaatneutraal en inclusief, ook in de keten. ‘Een NEx van 20 procent in 2025 is wat Nederland nodig heeft om een kantelpunt te bereiken – vanaf dat moment verduurzaamt de economie steeds sneller en is er geen weg meer terug naar de oude economie. Met een NEx van 12,1 procent in 2020 zien we dat het begin er zeker is. Maar er moet dus ook nog enorm veel gebeuren bij Nederlandse bedrijven’, zegt Maria van der Heijden, directeur-bestuurder van MVO Nederland.

Hoe duurzaam is het Nederlandse bedrijfsleven?

In het onderzoek ligt de focus op de rol van het Nederlandse bedrijfsleven, waardoor de NEx verschilt van bijvoorbeeld de Monitor Brede Welvaart of de Happy Planet Index. Daarnaast geeft de index – in tegenstelling tot andere meetinstrumenten – een ‘distance to target’ weer, wat betekent dat het een verhouding is tot een einddoel is. De NEx is het gemiddelde van zeven thema’s uit de Nieuwe Businessagenda van MVO Nederland, die alle zeven een eigen NEx-score hebben: Nieuwe rijkdom (9,9 procent), Echte prijzen (17,2 procent), Transparante ketens (6,2 procent), Inclusief ondernemen (23,8 procent), Duurzame energie (6,2 procent), Biodiversiteit (8,9 procent) en Circulaire economie (12,1 procent). De cijfers zijn officieel gepresenteerd op het NE20-festival van MVO Nederland in de Beurs van Berlage in Amsterdam. Dit in bijzijn van Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, en presentatrice Sofie van den Enk.

Slechts een op de tien bedrijven heeft oog voor maatschappelijke impact

Het thema Nieuwe rijkdom (NEx: 9,9 procent) draait in de kern om het besef dat ondernemers bijdragen aan maatschappelijke doelstellingen. Uit het onderzoek blijkt dat slechts een op de tien bedrijven voldoende oog heeft voor die maatschappelijke doelstellingen, wat betekent dat negen van diezelfde tien nog enkel sturen op het maken van winst.

Hoogste NEX-score voor diversiteit

De score voor Inclusief ondernemen (23,6 procent) is de hoogste van de zeven en geeft aan dat de culturele verhoudingen in de maatschappij deels terugkomen op de werkvloer. ‘Met de zichtbare diversiteit op de werkvloer gaat het langzaam de goede kant op. Dat mag ook wel, want ook hier doet Nederland het minder goed dan andere Europese landen. Er is nog veel werk aan de winkel om deze score naar 100 procent te krijgen’, zegt van der Heijden.

Nederland als deel van de Europese top

‘Opvallend is de score van 12,1 procent voor circulaire economie, zeker in het licht van het World Economic Forum in Davos van deze week. Daar werd een wereldpercentage van 8,6 procent gepresenteerd. In Nederland scoren we volgens de NEx 12,1 procent, wat laat zien welk deel van producten is gemaakt van hergebruikt materiaal. Daarmee behoren we tot de top van Europa. Ook daar moet natuurlijk nog veel gebeuren, maar we zien om ons heen in ieder geval veel hoopvolle initiatieven in het hergebruik van materialen’, zegt Van der Heijden.

Groen gaat niet

Nederland scoort op groene energie 6,2 procent, wat zegt dat Nederland nog onvoldoende ver is in de transitie naar een volledig duurzame energievoorziening. ‘Nederland is op groene energie hekkensluiter van Europa. De doelen liggen heel hoog, maar op dit tempo gaan we ze niet halen. Er moet dus iets gebeuren, en gauw’, zegt Van der Heijden. ‘Wij zien het als onze taak om de transitie naar de nieuwe economie samen met partners te versnellen. Niet voor niets werken we elke dag keihard in diverse projecten om de nieuwe economie de normale economie te laten worden’, aldus Van der Heijden.

Onderzoek

Het NEx-onderzoek is uitgevoerd door SEO Economisch Onderzoek, in samenwerking met Rabobank, KPMG, Milgro en IUCN. MVO Nederland heeft met de NEx voor het eerst de duurzaamheid van de Nederlandse economie in één getal uitgedrukt, en gaat het NEx-onderzoek jaarlijks herhalen.