Leven na corona: terug naar de zaak?

Met ingang van de coronamaatregelen werden Nederlandse bedrijfsleiders genoodzaakt om persoonlijke overtuigingen over thuiswerk aan de kant te zetten. Voor zowel werkgevers als werknemers bleek de transitie naar thuiswerk uitdagend.

Bovenop het omzetverlies kreeg werkgevend Nederland te maken met een aanzienlijk verhoging van beveiligingsrisico’s, te danken aan een gebrekkig IT-beleid en een explosieve toename van externe devices. Werknemers moe(s)ten om zien te gaan met de balans tussen privé- en werkverplichtingen. Moet je aan productietargets zien te voldoen terwijl je met twee thuisstuderende tieners en een schreeuwende peuter onder één dak zit, dan is die balans ver te zoeken.

Stress

Het TNO onderstreepte in een recent onderzoek dat het stressniveau onder thuiswerkers 40 procent hoger dan voor de maatregelen ligt. Tegelijkertijd stelt het Nationaal Centrum Preventie Burn-out en Stress dat 66 procent van de Nederlandse MKB-ondernemers binnen nu en zes maanden uit dreigt te vallen door een burnout.

Hoewel zorgwekkend, verrassen de cijfers niet. Ook jij zit waarschijnlijk anders in je vel. De geestelijke gezondheid van werkend Nederland staat op z’n kop. Het zou te makkelijk zijn dat als direct gevolg van thuiswerk in te lijsten. Te veel factoren - waaronder een haastige transitieperiode, extremiteit en maatschappelijke onzekerheid - spelen een rol. Zoeken we naar een antwoord op de vraag of dit het moment is om collectief terug te keren naar het kantoor, dan bieden de cijfers weinig richting.

Met ingang van de crisis zat de gemiddelde middenmanager met de handen in het haar. Het idee van een thuiswerker die sneller een blokje om loopt of een uurtje met zijn of haar levenspartner babbelt is makkelijk voor de geest te halen. Een groeiende onzekerheid onder managers ook. Hoe behoud immers de controle en zekerheid wanneer de fysieke nabijheid wegvalt? Niet. Van de coronamanager wordt een andere aanpak verwacht.

En een beetje terughoudendheid hoeft helemaal geen gevaar te zijn. Het is al langer duidelijk dat bepaalde beroepsgroepen het potentieel hebben om vanuit huis productiever te zijn.

In 2019 onderzocht Airtasker 1.004 fulltime medewerkers in de VS. In die groep werkte 505 medewerkers vanuit huis. Airtasker concludeerde dat de thuiswerkende groep ruim een dag per maand meer werkten dan hun kantoorwerkende collega’s. Het stressniveau lag wat hoger, maar van productiviteitsverlies was geen sprake.

Het onderzochte bedrijf voldeed aan een reeks IT-voorwaarden waar vrijwel elke Nederlandse ondernemer inmiddels bekend mee is. Gebruik van de cloud, VPN, Unified Communications-software (en -hardware), noem maar op. Die voorwaarden zijn keihard.

Ontbreekt de communicatie en werkveiligheid, dan is de balans tussen productiviteitsvoordelen en stresstoename snel verloren.

De Monitor

Op het moment van schrijven is de kans groot dat jij genoodzaakt bent om aan zoveel mogelijk thuiswerkvoorwaarden te voldoen. Daar gingen investeringen mee gepaard: investeringen die reeds zijn gedaan. Dat creëert kansen. Kansen om het herhaaldelijk onderstreepte potentieel van thuiswerk te benutten. Vlak voor de coronacrisis meldde televisieprogramma De Monitor dat de kantoortuin door 90 bedrijfsartsen als grootste reden voor verzuim werd genoemd. 60 procent van de artsen meende dat kantoortuinen helemaal afgeschaft zouden moeten worden. De anderhalvemetermaatschappij voorzag in hun wens. Waarschijnlijk niet op de manier die zij voor ogen hadden, want hoewel geen mens op dit moment in een kantoortuin werkt, is het gemiddelde verzuim hoger dan voorheen.

Zoals eerder genoemd zou het daarentegen te makkelijk zijn om hieruit te concluderen dat thuiswerk niet ‘werkt’. Nee, thuiswerk draait om balans. De crisis bevestigde de mogelijkheden van moderne technologie. Zetten we de paniekerige overgang en wereldwijde spanning even aan de zijlijn, dan houden we bijna uitsluitend bedrijfsvoordelen over.

Heb je reeds geïnvesteerd in de middelen die thuiswerk mogelijk maken, maak dan gebruik van je investering. Ga in gesprek over de ervaren voor- en nadelen. Bepaal aan de hand daarvan in hoeverre het bedrijf daadwerkelijk baat bij iemands fysieke aanwezigheid. Het rumoerige kantoor kan de wereld uit. Maar het kantoor mag, met mate, blijven.