Het Nederlandse mkb laat miljoenen links liggen
Startups en mkb-ondernemingen lopen financiering mis. Velen hebben geen of weinig weet van overheidspotjes voor energietransitie. Groene subsidies, inkoopbudgetten en regionaal aanjaaggeld gaat veel vaker naar grote bedrijven en kennisinstellingen. Slechts 1 op de 1200 startups en mkb-ondernemers heeft de laatste zes jaar succesvol een subsidie voor energie-innovatie gekregen. Dat blijkt uit onderzoek door Innovatiespotter.
Ook bij regionale duurzaamheids-projecten mist het mkb de boot. Dat komt omdat 85 procent van de regionale overheden de energie-innovators in hun eigen werkgebied niet weten te vinden. Opvallend is dat maar liefst 95 procent van de regionale overheden denkt dat het mkb meer kan profiteren van de energietransitie, zo blijkt uit onderzoek.
Oorzaken op een rijtje
'Er zijn zoveel verschillende regelingen dat mkb'ers die niet allemaal kunnen bijhouden', zegt Gea Vellinga van Innovatiespotter. 'Vooral micro-bedrijven en kleine mkb'ers hebben geen structurele capaciteit om dit soort kansen te onderzoeken. Een aanvraag kost bovendien heel veel tijd en geld. Je hebt vaak geen idee hoe kansrijk je bent en na twee afwijzingen houd je het verder voor gezien.'
Mkb-ondernemers búiten het overheidsnetwerk schatten hun kansen bovendien lager in dan collega-bedrijven die al wél in het overheidsnetwerk zitten. Die nemen overheidsinformatie sneller tot zich toe en weten hoe ze een subsidierapport moeten schrijven. Het zijn juist die ondernemers die je volgens Vellinga eerder in de subsidiecarrousel terugziet.
Verder wijst ze op de manier waarop wervingsprocessen zijn georganiseerd. 'Die gaan op basis van zelfselectie en dat is een ramp voor het innovatielandschap. Bijna elke subsidie-regeling heeft separaat communicatiebudget en benadert ondernemers met informatie en uitnodigingen. Die moeten zich steeds weer afvragen of het wat voor hen is en dat kunnen ze moeilijk inschatten.'
Duurzame innovaties stimuleren
Innovatiespotter roept overheden op om de subsidieregelingen anders te organiseren. 'Draai het om. Laat de overheid zich verdiepen in de regeling en zelf de best passende bedrijven benaderen. Deze aanpak kan alleen als je de best passende bedrijven weet te vinden, ook buiten je netwerk', aldus Vellinga.
En nu?
Totdat dat een realiteit is, doe je er goed aan om - ongeacht eerdere ervaringen - eens in de zoveel tijd een blik op de mogelijkheden te werpen.
Op het moment van schrijven biedt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland een totaal van 168 subsidies en financieringsregelingen. Niet alles is relevant voor het mkb, maar de diversiteit maakt zelfs de het kleinste beetje aandacht waardevol.
Veel van de regelingen zijn voor het overgrote deel van Nederlandse mkb’ers beschikbaar. Een voorbeeld is de Borgstelling mkb-kredieten, waarmee je makkelijker aan leningen komt door jouw onderpand via een regeling te vergroten. Dat maakt het mogelijk om investeerders te werven die in eerste instantie onvoldoende garantstelling ervaren. Dat is bijna een must voor bedrijven die niet per definitie van peperdure machines of gebouwen afhangen, aangezien deze bedrijven het zonder dergelijk onderpand moeten doen.
Wordt jouw aanvraag goedgekeurd, dan neemt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat de garantstelling deels over. Bijzonder aantrekkelijk voor financierders, gezien er weinig meer garant staat dan de staat. Het gevolg is een voet in de deur; toekomstperspectief, wat zonder een blik op de mogelijkheden nooit vorm aanneemt. Weinig voorbeelden onderstrepen dan ook beter waarom iedereen, onafhankelijk van sector of bedrijfsgrootte, er goed aan doet om actief bij te blijven met overheidsregelingen en -financiering.