Helft bedrijfsleven verwacht minder gebruik te maken van ZZP-ers
Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid. Zodra hier op gehandhaafd wordt, kunnen bedrijven en organisaties die mensen als zzp'er inhuren voor werk dat zij niet zelfstandig uitvoeren een boete en naheffingen krijgen. Onderzoek door Nextens fiscale software onder ondernemers met personeel en financieel managers laat zien dat bijna de helft van het bedrijfsleven verwacht dat zowel de eigen organisatie als de sector van de organisatie daarom minder zzp-ers zal inzetten.
Organisaties twijfelen sterk aan handhavingscapaciteit belastingdienst
Minder inzet
De handhaving door de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 op schijnzelfstandigheid betekent dat bedrijven die zzp'ers inzetten voor werk dat feitelijk in loondienst zou kunnen gebeuren, tot maximaal 5 jaar terug boetes en naheffingen kunnen verwachten. De opheffing van het handhavingsmoratorium is een van de maatregelen die het kabinet neemt om schijnconstructies te bestrijden en draagt bij aan meer zekerheid op de arbeidsmarkt. De aankondiging van de handhaving heeft een stevig effect op ondernemers met personeel en financieel managers. Zo verwacht:
- 49% dat organisaties binnen de eigen sector vanaf 2025 minder gebruik zullen maken van zzp'ers. In een aantal sectoren verwacht rond de 60% minder zzp'ers: onderwijs (61%), openbaar bestuur en overheidsdiensten (60%), gezondheids- en welzijnszorg (58%). In bedrijven met 500 tot 1000 medewerkers verwacht 66% dat de sector minder zzp'ers zal inzetten.
- 41% dat de eigen organisatie vanaf 2025 minder gebruik gaat maken van zzp'ers. In bedrijven met meer dan 500 medewerkers ligt dit op 54%, in bedrijven tot en met 10 personen ligt dit op 18%.
- 42% dat de eigen organisatie contracten met zzp'ers gaat aanpassen om hun talent te behouden.
Handhaving
Formeel wordt vanaf 1 januari 2025 op de bestaande wet gehandhaafd, maar er komt op zijn vroegst vanaf 2026 een nieuwe wet hiervoor. Er geldt bovendien een overgangsperiode van één jaar waarin bedrijven nog geen boetes krijgen als ze aantonen dat ze maatregelen nemen tegen schijnzelfstandigheid. Enerzijds lijkt de handhaving in het bedrijfsleven te leiden tot verminderde inzet van het aantal zzp'ers, anderzijds heerst er forse twijfel of de handhaving ook echt effect zal hebben: 70% van de respondenten verwacht dat de Belastingdienst onvoldoende capaciteit heeft om goed te kunnen handhaven op schijnzelfstandigheid. In sommige sectoren denkt zelfs rond de 80% dat dit de fiscus niet lukt: zoals in verhuur van en handel in onroerend goed (83%), advisering, onderzoek en overige specialistische zakelijke dienstverlening (82%), openbaar bestuur en overheidsdiensten (80%). Tegelijk is er weinig vrees voor oneerlijke concurrentie: slechts 24% verwacht dat de handhaving vanaf 2025 nadelig zal zijn voor de concurrentiepositie van de eigen organisatie ten opzichte van soortgelijke organisaties die geen zzp kracht gebruiken.
Juliette Goetzee, managing director van Nextens, ziet werk aan de winkel voor met name het MKB: "In onze praktijk zien we dat grootzakelijke bedrijven vaak goed zijn voorbereid op de wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties. De ruimte om opdrachten geschikt te maken voor zzp'ers lijkt in publieke sectoren zoals zorg, onderwijs en overheid wat groter, maar ook daar groeit voorzichtigheid rondom de inzet van zzp'ers. Bij middelgrote en kleinere organisaties is doorgaans het fiscale kennisniveau wat lager en worden risico's met zzp'ers wellicht minder snel gezien. Cruciaal is het 'ontbedden' van zzp'ers; geen vast onderdeel meer laten zijn van een team, maar wel zelfstandig werk laten afleveren. De tijd dat alles zomaar kon qua zzp'ers is nu wel voorbij. Dat vraagt om ondernemerschap en aanpassen."