Hoe onderhandelingen over een vaststellingsovereenkomst kunnen mislukken (en hoe je dat voorkomt)

Wat is een vaststellingsovereenkomst?

Een vaststellingsovereenkomst is een juridisch document waarin jij en de werknemer afspraken vastleggen over de beëindiging van het dienstverband. Dit document kan bepalingen bevatten over:

• De hoogte en uitbetaling van een ontslagvergoeding.
• De einddatum van het dienstverband.
• Een eventuele vrijstelling van werk en doorbetaling van loon.
• Afspraken over de openstaande vakantiedagen of andere verlofrechten.
• Afspraken over het al dan niet handhaven van het concurrentiebeding en relatiebeding.. Het grote voordeel van een vaststellingsovereenkomst is dat het de werknemer en werkgever in staat stelt het dienstverband in goed overleg te beëindigen, zonder dat een rechter eraan te pas komt. Bovendien voorkomt het juridische procedures en de daarbij horende hoge proceskosten tevens is de procedure met een vaststellingsovereenkomst. Een waarbij zowel werknemer als werkgever invloed hebben over de afspraken en gaat dit vaak vele malen sneller dan een procedure via de Kantonrechter. 

Waarom is juridische begeleiding belangrijk?

Hoewel een vaststellingsovereenkomst voordelen biedt, kan een gebrek aan begeleiding en voorbereiding leiden tot misverstanden, conflicten of zelfs juridische complicaties. Dit is waarom goede begeleiding – zowel voor werkgever als werknemer – essentieel is:

Complexiteit van juridische taal

De formulering van een vaststellingsovereenkomst bevat vaak juridische termen en clausules die niet altijd voor iedereen direct duidelijk zijn. Bijvoorbeeld een verwijzing naar het Haviltex-criterium: een juridische maatstaf die bepaalt hoe afspraken in een overeenkomst geïnterpreteerd moeten worden. Werknemers zonder juridisch advies kunnen deze termen verkeerd begrijpen, wat later tot geschillen kan leiden.

Wilsgebrek en vernietigbaarheid

Wanneer een werknemer onvoldoende begrijpt wat hij of zij ondertekent, kan sprake zijn van een wilsgebrek. Dit houdt in dat de werknemer achteraf kan claimen dat hij onder druk of door onwetendheid heeft ingestemd. Hierdoor kan de vaststellingsovereenkomst geheel of gedeeltelijk ongeldig worden verklaard.

Bescherming van wederzijdse belangen

Voor werkgevers is het belangrijk dat de overeenkomst juridisch waterdicht is, terwijl werknemers willen dat hun rechten goed worden beschermd. Juridische begeleiding zorgt ervoor dat beide partijen tot eerlijke afspraken komen die niet vatbaar zijn voor discussie.

De meest voorkomende oorzaken van mislukte onderhandelingen

Het afsluiten van een vaststellingsovereenkomst brengt veel uitdagingen met zich mee. Hieronder bespreken we de meest voorkomende redenen waarom onderhandelingen kunnen vastlopen.

Onrealistische verwachtingen

Een van de grootste struikelblokken is het verschil in verwachtingen tussen werkgever en werknemer. Werknemers kunnen verwachten dat ze recht hebben op een hoge ontslagvergoeding, terwijl werkgevers vaak proberen te besparen. Dit spanningsveld kan al in een vroeg stadium voor problemen zorgen.

Onduidelijkheid over juridische kostenvergoedingen

In veel gevallen biedt de werkgever een juridische kostenvergoeding aan, zodat de werknemer zich kan laten adviseren over de vaststellingsovereenkomst. Als hierover geen duidelijke afspraken zijn gemaakt, kan dit leiden tot onzekerheid of conflicten. Werknemers kunnen bijvoorbeeld huiverig zijn om een jurist in te schakelen als zij twijfelen of de vergoeding daadwerkelijk wordt betaald.

Gebrek aan concreetheid in de afspraken

Een overeenkomst waarin afspraken niet volledig of concreet zijn opgenomen, kan al snel leiden tot interpretatieverschillen. Denk bijvoorbeeld aan een onduidelijk concurrentiebeding of afspraken over de afwikkeling van vakantiedagen. Dit soort vaagheden leidt vaak tot discussies tijdens de onderhandelingen of zelfs na ondertekening.

Tekort aan juridisch advies bij de werknemer

Werknemers die geen juridisch advies inwinnen, begrijpen vaak niet volledig wat ze ondertekenen. Dit kan ervoor zorgen dat ze terughoudend zijn om de overeenkomst te ondertekenen, of dat ze deze later alsnog aanvechten. Voor werkgevers brengt dit het risico van langdurige conflicten met zich mee.

Praktische tips om onderhandelingen soepel te laten verlopen

1. Communiceer duidelijk en transparant

Zorg ervoor dat jouw werknemer begrijpt waarom de vaststellingsovereenkomst wordt aangeboden en wat de belangrijkste onderdelen ervan zijn. Transparantie bouwt vertrouwen op en helpt om realistische verwachtingen te scheppen.

2. Adviseer juridisch advies

Werknemers die goed geïnformeerd zijn, nemen vaak sneller een beslissing en hebben minder twijfels over de inhoud van de overeenkomst. Adviseer je werknemer om juridisch advies in te winnen bij een deskundige partij, zodat zij begrijpen wat de gevolgen van de overeenkomst zijn. Dit verkleint het risico op misverstanden en juridische conflicten achteraf.

3. Maak afspraken over juridische kostenvergoeding

Bied een redelijke juridische kostenvergoeding aan, zodat de werknemer zich kan laten adviseren door een jurist. Leg vast hoe deze vergoeding wordt geregeld en maak het voor de werknemer duidelijk dat deze niet afhankelijk is van het tekenen van de overeenkomst.

4. Laat de overeenkomst controleren door een specialist

Om zeker te weten dat de overeenkomst waterdicht is, kun je deze vaststellingsovereenkomst laten controleren door een arbeidsjurist. Zo voorkom je dat er onduidelijkheden of juridische valkuilen in de tekst staan. 

Hoe een goed begeleid proces voordelen biedt

Een goed proces bij het opstellen en afsluiten van een vaststellingsovereenkomst biedt voordelen voor beide partijen. Werknemers voelen zich gehoord en ondersteund, terwijl jij als werkgever tijd en kosten bespaart door het vermijden van juridische conflicten. Zorg dat jouw werknemer over de juiste begeleiding beschikt en bied heldere, eerlijke afspraken aan.

Met de juiste aanpak en begeleiding kun je onderhandelingen over een vaststellingsovereenkomst tot een succes maken, zonder onnodige frustratie of risico’s.

Begeleiding door MijnOntslagjurist 

Bij MijnOntslagjurist geloven we dat een goed begeleid ontslagproces de basis is voor een respectvolle en heldere afronding van een dienstverband. Onze missie is om werknemers te ondersteunen bij het begrijpen en beoordelen van hun vaststellingsovereenkomst, zodat zij weloverwogen keuzes kunnen maken. Met jarenlange ervaring en kennis van arbeidsrecht, streven we naar oplossingen die werken voor zowel werknemers als werkgevers. Een eerlijk, transparant en probleemloos traject voor beide partijen.