Aansprakelijkheid, jouw zwaard van Damocles?
Hoe aansprakelijk ben jij?
Ben jij als ondernemer voldoende beschermd tegen aansprakelijkheid bij schade? En weet je dat echt heel zeker? Je zult namelijk niet de eerste zijn die erachter komt dat die peperdure rechtsbijstandverzekering geen stuiver waard is op het moment dat je om een jurist verlegen zit. Of dat je werknemer iets uitspookt en jij daar opeens aansprakelijk voor bent. Aansprakelijkheid - iets waarvan je gisteren het bestaan nog niet wist, kan vandaag jouw heetste hangijzer zijn. Wees dus voorbereid en laat je niet verrassen.
Aansprakelijkheid, een veelkoppig monster
Aansprakelijkheid heeft veel verschijningsvormen, maar je kunt het ruwweg drie soorten onderscheiden: wettelijke, contractuele en fiscale aansprakelijkheid. Aansprakelijkheid op grond van wet is een containerbegrip en kan van alles zijn: van een werknemer die een Ming-vaas bij een klant omstoot en de milieuschade die jouw bedrijf veroorzaakt tot schade veroorzaakt doordat je product niet deugdelijk is. Contractueel aansprakelijk ben je wanneer je bijvoorbeeld een kapot product levert of je afspraken niet nakomt. Ten slotte kun je als ondernemers door de fiscus aansprakelijk gesteld worden onder bepaalde omstandigheden zoals een faillissement.
Vijf highways naar aansprakelijkheid
Dankzij de vele gedaanten die aansprakelijkheid aanneemt en doordat het vooral daar opduikt waar je het niet verwacht, vormt aansprakelijk een geniepig bedrijfsrisico. Onvoorbereide ondernemers sussen zichzelf in slaap met vijf geruststellende aannames.
1) Mijn WA-verzekering dekt alle risico's
Hoewel ondernemers met een eenmanszaak persoonlijk aansprakelijk zijn, biedt de WA-verzekering die ze als persoon hebben afgesloten geen bescherming. Dit doordat in de kleine lettertjes van veel verzekeraars staat dat ze aansprakelijkheid uit onderneming uitsluiten. Heb je een eenmanszaak? Sluit dan een zakelijke WA-verzekering af. Let op! een zakelijke WA-verzekering beschermt je alleen tegen aansprakelijkheid op grond van wet.
2) Ik heb toch een rechtsbijstandverzekering?
Ja, en dat is vaak weggegooid geld. Iedereen weet onderhand dat de rechtsbijstandverzekering synoniem is met adders onder het gras. Helaas kom je er als ondernemer niet onderuit - een jurist moeten inhuren loopt namelijk flink in de papieren. Maar als je dan toch voor de bijl moet: verzeker je dan voor specialistische hulp en laat je niet afserveren met een middelmatige jurist die naast het jouwe nog aan twintig andere dossiers werkt.
3) Risico's timmer ik af met algemene voorwaarden en leveringsvoorwaarden
Je beschikt over algemene voorwaarden en leveringsvoorwaarden. Good for you! Aan jouw handelstransacties zijn immers voorwaarden en regels verbonden. Het is belangrijk voor alle partijen te weten wie wat van wie kan verwachten. Let wel op twee puntjes: de andere partij moet die voorwaarden wel accorderen (of er op z'n minst kennis van hebben genomen) en ze moeten rechtsgeldig zijn. Is dit niet het geval, dan kun je geen beroep doen op de voorwaarden.
4) Mijn BV beschermt me tegen claims
Niet altijd. Weliswaar is de BV een rechtspersoon en ben jij niet persoonlijk aansprakelijk, sinds de invoering van de flex-BV in 2012 zijn de bestuurders onder bepaalde omstandigheden wel degelijk aansprakelijk voor hun handelen. Of beter: voor hun nalatigheid. Heb je bij een faillissement je administratie niet op orde of is er net geld aan de bestuurders uitgekeerd? Dan kun jou dat persoonlijk aangerekend worden. Datzelfde geldt wanneer je je juridische plicht verzaakt en niet bijtijds (lees: binnen twee weken) meldt dat je je loon- of omzetbelasting niet kunt betalen. De fiscus hangt vaak het label 'onbehoorlijk bestuur' aan een laatmelding. En onbehoorlijk bestuur kan jou persoonlijk worden aangerekend.
5) Ik ben niet verantwoordelijk voor de fiscale bloopers van partijen die ik inhuur
Daar is de fiscus het dus niet mee eens. Gaat een door jou ingehuurde partij bijvoorbeeld over de kop, dan kan het gebeuren dat jij opdraait voor de niet afgedragen loonbelasting van dat bedrijf. Onrechtvaardig, maar daar heeft de Belastingdienst natuurlijk geen boodschap aan. Sterker nog, omdat die loonbelasting per werknemer kan verschillen moet jij een schaduwboekhouding bijhouden waarin precies staat wie wanneer gewerkt heeft. Heb je dat overzicht niet, dan krijg je de hoogste schaal aan loonbelasting voor je kiezen: 52 procent over het betaalde salaris. Leuker kunnen we het niet maken, wel heel veel duurder. Een due diligence van partnerbedrijven, freelancers of dienstverleners kan daarom nooit kwaad.
Wil je je tegen aansprakelijkheid wapenen, breng dan je risico's tijdig in kaart. Bijvoorbeeld door een audit te laten uitvoeren. En laat je zaken vooral door een professioneel administratiekantoor regelen. Ben je ten slotte onzeker over je compliance? Laat er even een jurist naar kijken. Tegen de kosten daarvan ben je verzekerd. Toch?