Geen enkele startup kan tegenwoordig om duurzaamheid heen

Je moet ze zoeken met een microscoop. Wel steken sommige jonge bedrijven boven het maaiveld uit met extra opvallende innovaties. Laten we enkele van deze ondernemingen en hun ambitie eens nader bekijken. Van zonnebrillen uit dashboards tot skateboards van oude flessendoppen.

Voor de eerste groene startup reizen we af naar het zuiden en gaan we bij Hazeldonk de grens over. Met behulp van 3D-printtechnologie en lokaal gerecycleerd afval maakt de Belgische startup w.r.yuma bijzondere zonnebrillen. Het bedrijf wil mensen inspireren om op een nieuwe manier naar afval te kijken.

Als we geen slimme oplossing bedenken voor ons plastic afval, zal er in 2050 meer plastic in de oceanen zitten dan vis. W.r.yuma wil nu minstens 10.000 euro ophalen met de verkoop van de eerste collectie via crowdfundingplatform Kickstarter. 

Autodashboards en koelkasten

W.r.yuma is naar eigen zeggen het eerste bedrijf ter wereld dat zonnebrillen 3D print van plastic afval. De zonnebrillen worden gemaakt van gerecycleerde autodashboards, PET-flessen en koelkasten. De brillen worden in Antwerpen ontworpen en handmatig geassembleerd met Italiaanse brilglazen met 100 procent UV-bescherming. 

'3D printen opent de deur naar een circulaire economie', zegt Sebastiaan de Neubourg (33), de oprichter van w.r.yuma. 'Het is een heel efficiënt proces waarbij in kleine oplage gepersonaliseerde monturen gemaakt kunnen worden die later makkelijk terug gerecycleerd kunnen worden.'

Voor het plastic afval voor de brilmonturen werkt w.r.yuma samen met de Better Future Factory in Rotterdam, dat gerecycleerde autodashboards, PET-flessen en koelkasten omsmelt tot duurzame 3D printerinkt. De Brusselse startup Tridea levert 3D printinkt van gerecycleerde PET-flessen.  

'Behalve een mooi product, willen we een ‘conversation starter’ maken en mensen uitnodigen om anders naar afval te kijken; niet als vuilnis maar als kostbare grondstof', Zegt Sebastiaan. 'We weten dat onze zonnebrillen de wereld niet kunnen veranderen, maar de mensen die ze dragen kunnen dat wél.'

Plastic doppen in je skateboard

Ook WasteBoards, een jong skateboardmerk uit Amsterdam, geeft plastic de hoofdrol in zijn product. De startup maakt skateboards en cruisers van plastic doppen.

Op dit moment worden er gemiddeld 20.000 plastic flessen per seconde gemaakt waarvan een groot gedeelte in onze oceanen, rivieren en op onze stranden belandt. Plastic afval wordt gezien als wegwerpmateriaal zonder waarde. WasteBoards laat juist zien dat je van plastic, een waardevolle grondstof, mooie nieuwe producten kan maken zonder een nieuwe productiestroom van plastic te starten.

In 2015 ontwikkelde WasteBoards in samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam zijn eerste prototype skateboard wat uiteindelijk hun eerste cruiser-board werd; ‘Squid’. In samenwerking met een groep bekende skateboarders uit Amsterdam werd dit model gefinetuned met als resultaat een street-skateboard geschikt voor de halfpipe genaamd de 'Star'. Evenals het eerdere WasteBoards-design, is ook dit board gemaakt van gerecyclede plastic doppen. Met dit nieuwe streetskateboard erbij is WasteBoards klaar om de skateboardmarkt te betreden. 

'Ons primaire doel is hét alternatief te worden voor niet-duurzame-skateboards. Als we een duurzamere wereld willen moeten we meer aantrekkelijke duurzame producten ontwikkelen. We zijn het stadium voorbij dat duurzame producten worden geassocieerd met een geiten-wollen-sokken gevoel. Met WasteBoards kaarten wij het probleem van plastic afval aan en bieden we meteen een oplossing in de vorm van een mooi product', Aldus Jonathan Morrison van WasteBoards. 

De doppen die WasteBoards gebruikt worden ingezameld door skateboarders, bezoekers van muziekevenementen, schoolkinderen en organisaties als het KNGF. Elk WasteBoard is handgemaakt, heeft een uniek design en is gebakken in een speciale oven. Alle boards zijn gemaakt van gerecycled plastic en zijn zelf weer geheel recyclebaar.

De droogte aangepakt

De Nederlandse startups Land Life Company en Designathon Works hebben allebei een Expo Live beurs gewonnen van de organisatie van de volgende World Expo, die in 2020 in Dubai wordt gehouden. Beide jonge ondernemingen houden zich actief bezig met duurzaamheid en milieu in het algemeen.

Land Life Company uit Amsterdam wil wereldwijd droge en aangetaste gebieden herstellen door hun innovatieve 'Cocoon' in te zetten – een kosteneffectieve, waterefficiënte en biologisch afbreekbare technologie om bomen met maar 25 liter water te laten groeien, en zo gebieden als Zambia, Kameroen, Peru en Chili te herbebossen.

Door het couveuseconcept – de 'Cocoon' - kunnen meer bomen succesvol tot volle wasdom uitgroeien, en neemt het verbruik van de benodigde hoeveelheid water met 90 procent af zonder vervolgirrigatie or onderhoud. Door kinderen en de lokale bevolking te betrekken bij het project, leert de volgende generatie het belang van milieuherstel, worden er banen gecreëerd en wordt de economische groei gestimuleerd.

Duurzaamheidsvraagstukken voor scholieren

Designathon Works heeft een onderwijsmethode ontwikkeld voor 7-12 jarigen, op basis van ‘design thinking’ en past dit toe op duurzaamheidsvraagstukken zoals mobiliteit, water, afval en circulaire economie. Kinderen bedenken oplossingen voor grote maatschappelijke problemen binnen deze vraagstukken om zo de nieuwe generatie 'changemakers' te creëren. Ze gebruiken daarbij nieuwe technologieën. Ieder jaar organiseert Designathon Works het Global Children’s Designathon Event. 

Het Expo Live-programma van Expo 2020 Dubai heeft een budget van 100 miljoen Amerikaanse dollar om projecten te ondersteunen die creatieve oplossingen bieden voor dringende uitdagingen die een impact hebben op het leven van mensen, of helpen bij het in stand houden van de wereld – of beide. 

Duurzaam alternatief cement

De startup EarthEnable uit Rwanda is in september tot de winnaar van de Postcode Lottery Green Challenge 2017 uitgeroepen. Tijdens de finale wist Gayatri Datar de internationale jury te overtuigen met haar duurzame alternatief voor cement, waarmee het leven van de allerarmsten verbeterd kan worden. Zij leven vaak op vieze zandvloeren. Deze vloeren zijn een broedplaats voor parasieten en ziektes. 

De aarden vloeren van de Rwandese startup EarthEnable verbeteren het leven van de allerarmsten en zorgen voor een sterke CO2 reductie omdat cement vloeren niet meer nodig zijn. Meer dan een miljard mensen wereldwijd wonen nog op een zandvloer. Deze vloeren zijn een broedplaats voor parasieten en ziektes. 

Cementvloeren zijn vaak het enige beschikbare alternatief, maar zijn duur en vervuilend. De vloeren van EarthEnable zijn gemaakt van lokale, natuurlijke materialen en worden afgedicht met een plantaardige olie. De vloeren zijn 75 procent goedkoper dan cement. De CO2–uitstoot ligt 90 procent lager.

Op zonne-energie vierwielaangedreven auto

De prijzen van 100.000 euro zijn gegaan naar de startup ARED, ook uit Rwanda, Glowee uit Frankrijk en Lightyear uit Nederland. De startup Lightyear is een spin-off van het succesvolle Solar Team van de Technische Universiteit Eindhoven. Het team ontwikkelt de Lightyear One, een volledig door zonne-energie vierwielaangedreven auto met een actieradius van 800 kilometer en heeft een topsnelheid van 180 km/u.