Als leidinggevende helpen bij problemen zonder te adviseren? Dat kan!
De psycholoog Huub Buijssen ontwikkelde een eenvoudige gespreksmethode die hulpverleners en leidinggevenden in staat stelt om mensen die aankloppen voor hulp, de eigen moeilijkheden zelf te helpen oplossen. Hij beschrijft deze methode in zijn boek 'Mag ik je geen advies geven?'.
Mensen die worstelen met moeilijkheden en of dilemma's en er met anderen over praten, krijgen bijna altijd adviezen. Het gebeurt niet alleen in gesprekken met een leek, maar ook als ze hun probleem voorleggen aan een hulpverlener of aan de eigen leidinggevende. Helaas worden deze adviezen zelden of nooit opgevolgd.
Huub Buijssen: 'Hoewel wij mensen graag adviezen geven (en de menselijk geest ervoor geprogrammeerd is om dit te doen), hebben we er een hekel aan ze te krijgen en weigeren we er iets mee te doen. Elk advies geeft ons immers onbewust de boodschap: 'Je ben niet in staat om je problemen zelf op te lossen.''
Effectieve methode
De psycholoog ontwikkelde een methode waarmee de valkuil van het geven van raad ontwijkt. De methode is even simpel als effectief. Stapsgewijs voert ze degene die met een probleem worstelt, niet alleen naar een zelf bedachte haalbare oplossing maar ook naar een concreet plan van aanpak. De methode werkt vaak zelfs nog als iemand deze op de automatische piloot toepast.
In zijn boek geeft Buijssen hier een aansprekend voorbeeld van. Toen tijdens een training een cursist aangaf te worstelen met een serieus probleem, vroeg Buijssen deze – bij wijze van experiment – er mee in te stemmen dat niet één maar zes (mede)cursisten zouden helpen.
Perspectief van de probleem-inbrenger
De eerste van de zes cursisten deed hierbij de eerste stap terwijl de andere vijf buiten de cursusruimte hun beurt afwachtten. De zesde cursist slaagde er toch in om het gesprek tot volle tevredenheid van de probleem-houder af te ronden. De essentie van de gesprekmethode is dan ook dat in alle fases van het gesprek het perspectief van de probleem-inbrenger en niet van de hulpverlener centraal staat.
Voordeel van de methode is volgens de psycholoog dat deze heel breed toepasbaar is. Zo is ze niet alleen heel geschikt voor het voeren van helpende gesprekken in zorg en welzijn, maar is ze ook een bruikbaar instrument voor coachend leiderschap, voor intervisie en voor leerling- en stagebegeleiding.