Rek in arbeidsmarkt volgens ING nog groot

Dit blijkt uit het halfjaarlijkse Dutch Economy Chart Book van het ING Economisch Bureau. Daaruit blijkt ook dat de winstgevendheid van bedrijven stagneert, betaalrekeningen van consumenten ruimte bieden voor meer bestedingen en dat de huizenprijsstijging dit keer niet kredietgedreven is. De analyse laat zien dat er een solide binnenlandse basis ligt onder de groei in Nederland.

Drie bronnen om dorst naar personeel te lessen

Het aandeel bedrijven dat een tekort aan geschikt personeel ervaart, stijgt snel en staat inmiddels op een kwart. Dit roept de vraag op hoe gemakkelijk Nederland de hoge groeiverwachtingen van boven de 2 procent kan waarmaken. Is er wel voldoende aanbod op de arbeidsmarkt? De eerste bron is de werkloze beroepsbevolking, maar die kan slechts voor een klein deel in het personeelstekort voorzien.

Wanneer het aandeel werklozen in de totale beroepsgeschikte bevolking daalt naar het laagste niveau van de vorige periode van hoogconjunctuur, levert dit slechts 22 duizend extra arbeidskrachten op (ten opzichte van het tweede kwartaal van 2018). 

Echter, de werkloosheid kan deze keer lager uitkomen dan in 2008. De matching op de arbeidsmarkt verbetert door ontwikkelingen als platformisering. Een voorbeeld van een platform dat vraag en aanbod beter op elkaar laat aansluiten is Temper, dat opdrachtgevers en werkzoekenden in de horeca online bij elkaar brengt en daar kwaliteitsbeoordelingen aan toevoegt.

Toetreding tot arbeidsmarkt

De tweede bron is de toetreding van mensen die nu buiten de arbeidsmarkt staan, waardoor het potentieel voor de arbeidsmarkt groter is dan de werkloosheidscijfers suggereren. Zo is er een stijgende trend in de bereidheid van vrouwen om een baan te zoeken: de huidige generatie vrouwen kiest vaker voor een carrière dan de vorige. Daarnaast is de arbeidsdeelname van mannen nog niet volledig hersteld van de crisis. Als het aandeel mannen dat zich aanbiedt op de arbeidsmarkt weer naar 77% gaat, zoals kort voor de crisis, en het aandeel van vrouwen evenveel stijgt, naar bijna 68%, zou het extra arbeidspotentieel zo’n 219 duizend personen bedragen.

De derde bron van arbeidspotentieel is het reservoir van 400 duizend werkenden die meer uren willen werken. Op basis van cijfers uit het verleden zou het moeten lukken om hiervan zo’n 308 duizend werkenden die uren ook te bieden.

Ruimte voor langduriger economische groei

'De verborgen ruimte op de arbeidsmarkt biedt ruimte voor langduriger economische groei. Wel zullen bedrijven creatiever moeten zijn om dit potentieel aan te spreken, deze mensen zitten niet in de kaartenbak van het UWV,' stelt Marcel Klok, macro-econoom bij ING. 'Voor moeilijk vervulbare vacatures, zoals in de ICT, komen deze mensen vaak niet in aanmerking. Daarvoor is juist een inhaalslag in scholing, roulatie en promoties op de arbeidsmarkt nodig.'