Hoe je kantoorruimtes duurzamer kunt maken

Tekst: Remco Ritsema, Business Leader Life Science & Healthcare Continental Europe bij Johnson Controls

Steeds meer bedrijven zijn in 2022 teruggekeerd naar kantoor. En ook al is hybride werken in veel bedrijfstakken omarmd, toch zijn er nog verschillende aspecten waar rekening mee gehouden moet worden voor een veilige terugkeer naar het kantoorgebouw. Hoewel we meer dan 90% van onze tijd binnen doorbrengen en vastgoed verantwoordelijk is voor 38% van de CO2-uitstoot, worden gebouwen vaak over het hoofd gezien. Zou de ruimte waar we het grootste deel van onze tijd doorbrengen, niet gezond moeten zijn? Een gezond gebouw is een gebouw waarin mensen veilig zijn en waar productiviteit en welzijn worden ondersteund. Het is een gebouw dat optimaal functioneert tegen de laagste kosten en de impact op de planeet minimaliseert.

Een energielabel C en hoger is vanaf 2023 verplicht in bedrijfspanden. Dit met het oog op de doelstelling van Nederland om vóór 2030, 55% minder CO2 uit te stoten ten opzichte van 1990, en zo de wereldwijde opwarming van de aarde te helpen bestrijden. In 2050 moet dit 95% minder zijn. Toch voldoen 4 op de 10 Nederlandse kantoren nog niet aan de label C-verplichting en dat terwijl we nog maar een jaar te gaan hebben voordat de maatregel verplicht wordt. Deskundigen vinden, en ik ben het daarmee eens, dat de overgang te traag verloopt om dit volgend jaar te halen.

Een van de grootste hindernissen waar we tegenaan lopen bij de overgang naar meer duurzame gebouwen, is dat er niet genoeg energiedeskundigen zijn. Om gebouwen succesvol te verduurzamen, hebben we mensen nodig met de juiste expertise en technische oplossingen voor elke specifieke situatie. Deze expertise kan vervolgens bedrijven en bedrijfseigenaren helpen plannen te maken om de CO2-voetafdruk van dat specifieke gebouw te verkleinen. Dit is waar verbonden systemen, datasets en kunstmatige intelligentie (AI) een belangrijke rol kunnen gaan spelen in de overgang naar slimmere, duurzamere werkruimtes.

Dus, waar moeten we dan rekening mee houden als we kantoorruimtes duurzamer willen maken?

Slimme gebouwen zijn cruciaal, maar een slim ecosysteem is onmisbaar

Dankzij technologie kunnen gebouwbeheerders beschikken over verbonden mogelijkheden om individuele systemen te beheren - van beveiligingsalarmen, klimaatsystemen en veiligheidssystemen tot werkplekoplossingen. De volgende stap om onze slimme gebouwen te optimaliseren, is het koppelen van al deze individuele systemen met elkaar. Met een beheersysteem, zoals OpenBlue van Johnson Controls, hebben gebouweigenaren en -beheerders de mogelijkheid om individuele systemen te verbinden en de data van alle systemen te verzamelen en combineren om zo betere inzichten te krijgen en bewuste beslissingen te nemen.

Met deze inzichten is het makkelijker om te weten wat werkt en wat niet, aanpassingen door te voeren en het totale ecosysteem van het gebouw te verbeteren. Zo kan men bijvoorbeeld op basis van actuele bezettingsdata van elke gebouwzone zoals vergaderzalen, werkplekken, gangen en koffiehoeken, de vloerindeling optimaliseren en bepalen hoeveel ruimte er echt nodig is per groep gebruikers. Vooral in tijden van hybride werken zijn deze inzichten waardevol om geïnformeerde beslissingen te nemen. Ook door bijvoorbeeld de bezettingsdata te integreren en verbinden met gegevens over het HVAC-systeem, de binnen luchtkwaliteit, verlichting, parkeersystemen, zonnepanelen, de liftsystemen en ook externe data zoals weergegevens en energieprijzen, kan men de CO2-uitstoot en de energiekosten aanzienlijk verlagen en optimaliseren. Slimme gebouwoplossingen zullen werknemers en bezoekers ook helpen (bijvoorbeeld met een mobiele app) bij het reserveren van een parkeerplaats, een werkplek of een vergaderruimte. Ook kunnen ze de telefoon gebruiken als badge om toegang te krijgen tot het gebouw, een collega te vinden met

het indoor navigatiesysteem en eenvoudig de temperatuur in de vergaderruimtes aanpassen. Deze slimme technologieën verbeteren de productiviteit en het welzijn, en zorgen ervoor dat mensen zich gesteund en comfortabel voelen in de nieuwe hybride werkruimte.

Oudere gebouwen transformeren naar dit model is een grote uitdaging, maar het kan helpen om samen te werken met een expert die de juiste hulpmiddelen kan aanbevelen. Hoewel veel nieuwere gebouwen duurzaam zijn ontworpen, zal een duidelijke strategie voor wat een “gebouw-ecosysteem” moet bereiken, positief bijdragen aan het eindresultaat. Bedrijven die bijvoorbeeld hun algehele duurzaamheid willen verbeteren en hun emissies willen terugdringen, kunnen hun data zorgvuldig beoordelen op één centraal dashboard. Zo kunnen gebruikers zien waar ze kunnen besparen en veranderingen doorvoeren die echt een verschil maken.

Denk op de lange termijn en plan zorgvuldig

Op het gebied van duurzaamheid moeten gebouwen al voldoen aan de EPBD en andere energierichtlijnen. Maar om tijdens de energietransitie impact te maken en het tekort aan deskundigen te verhelpen, moeten we "intelligentie" in het gebouw verwerken. Dit houdt in dat we slimmere en verbonden managementtools moeten gebruiken, bestaande systemen moeten vernieuwen en optimaal gebruik moeten maken van technologie en datagestuurde inzichten. De mogelijkheden van kunstmatige intelligentie (AI) zullen gebouwbeheerders en -eigenaren ook helpen slimmere en betere beslissingen te nemen door een aantal processen te automatiseren die nodig zijn voor de verduurzaming van het gebouw.

Oudere gebouwen worden al gerenoveerd om ze toekomstbestendig te maken. Toch is er altijd één ding dat vergeten wordt: het HVAC-systeem. Terwijl de indeling of de verlichting vaak wordt vernieuwd, wordt het centrale HVAC-systeem vaak over het hoofd gezien vanwege de hoge kosten of de tijd die nodig is om het te vervangen. Maar het vernieuwen of de elektrificatie van het HVAC-systeem en het toevoegen van een slimme en verbonden technologie bovenop het systeem, kan de grootste impact hebben op de duurzaamheid en de operationele kosten van een gebouw op korte en lange termijn, inclusief verbetering van de systeemfunctie en de binnen luchtkwaliteit. Vooral in tijden met hoge energieprijzen.

Andere effectieve investeringen zijn het isoleren van vloeren, het overstappen op ledverlichting en het gebruik van hernieuwbare energiebronnen. Het is ook belangrijk om bij elke renovatie te investeren in systemen die de komende jaren niet zullen verouderen die klaar zijn om te worden geïntegreerd met andere gebouwsystemen. Ook al hebben grotere kantoren de middelen om het gebouw te verduurzamen, voor kleinere bedrijven is dat niet altijd het geval. Via de overheid en de gemeenten zijn er financiële steunpakketten beschikbaar om deze belangrijke transformaties te helpen doorvoeren.

Kortom, gebouwen spelen een belangrijke rol bij het bereiken van de mondiale en nationale duurzaamheidsdoelstellingen en zijn van invloed op de veiligheid, het welzijn en de productiviteit van mensen in een nieuwe hybride werkomgeving. Het inzetten van gebouwtechnologie is een van de belangrijkste oplossingen om deze uitdagingen te overwinnen. Om succesvol te zijn in deze transformatie, is het van cruciaal belang om samen te werken met een partner die een diepgaande kennis heeft van alle belangrijke gebouwsystemen en smart building-mogelijkheden. Bij Johnson Controls bieden we oplossingen op maat, zoals OpenBlue smart building-platform, om onze klanten te helpen met hun individuele behoeften.

Kantoren zijn aan het veranderen, maar met verandering komen kansen, en dus ook een kans om een gezonder gebouw te creëren voor het welzijn en productiviteit van de gebruikers en onze planeet!