Online winkelen minder slecht voor het milieu dan vaak gedacht

Vraag het de Europese consument en tot wel twee derde zal niet weten dat online winkelen milieuvriendelijker is dan winkelen in een fysieke winkel. Dit blijkt uit onderzoek van Seven Senders in samenwerking met marktonderzoeksinstituut Appinio. Zij ondervroegen 3.500 online consumenten over hun verwachtingen ten aanzien van duurzaamheid in de online detailhandel en vergeleken de perceptie van de consumenten met de cijfers uit de internationale online handel.

Hardnekkige misvatting

In Nederland denkt meer dan de helft van de online consumenten nog altijd dat zij het milieu meer schade berokkenen wanneer zij online winkelen, dan als zij naar een fysieke winkel gaan. Een misvatting, want uit berekeningen blijkt dat de CO2-uitstoot gemiddeld 2,3 maal lager ligt bij een product dat via internet wordt aangeschaft. Dat komt onder meer doordat het hoge energieverbruik van magazijnen, winkels en andere commerciële gebouwen in de fysieke detailhandel voor veel CO2-uitstoot zorgt. Ook andere factoren, zoals winkelbevoorrading en het aantal reisbewegingen van klanten naar de winkel toe, tellen mee. De nadelige effecten hiervan op het milieu blijken groter dan de impact van opslag, transport en bezorging in de online detailhandel.

Nederlanders lijken zich minder schuldig te voelen over hun online aankopen dan hun Europese mede-consumenten. 60% van de Duitse en 64,2% van de Franse consumenten denken dat online winkelen een flinke milieuzonde is. Ook voelen Nederlanders zich minder schuldig over retourzendingen: slechts een kwart hecht waarde aan het zoveel mogelijk vermijden van retourzendingen, om zo de ecologische voetafdruk verder te verkleinen. Alleen Franse (19%), Spaanse (14,4%) en Italiaanse (7,4%) consumenten maken zich nog minder druk om het vermijden van retourzendingen. Niet zozeer het voorkomen van retourzendingen, maar het juist verpakken van deze zendingen wordt in deze landen aangewezen als zinvol. Zij vinden vooral het gebruik van herbruikbare verpakkingen nuttig (Italië 43%, Spanje 36,6%, Frankrijk 30,6%).

Extra betalen voor winkelen over de grens

Naast de herbruikbaarheid van verpakkingen en het aantal retourzendingen, biedt ook de pakketbezorging mogelijkheden om de milieu-impact te verlagen als het aan de Nederlandse consument ligt. Een groeiend aantal e-commerceklanten in Europa (73%) koopt in het buitenland. Als gevolg daarvan is verkoop in het buitenland voor veel e-tailers een belangrijke expansiestrategie geworden. Online winkeliers blijken consumenten die om milieuredenen liever niet over de grens winkelen, eenvoudig over te kunnen halen door hen een kleine meerprijs te vragen ter compensatie van vervoersemissies. Het aantal Nederlandse online klanten dat bereid is meer te betalen voor klimaatvriendelijke verzending is verder gestegen tussen 2021 (59%) en 2022 (66,2%).

Bekend is dat met name de eerste en de laatste kilometers van het vervoer voor de grootste milieubelasting zorgen: zo'n 35 tot 65%. Er is nog een lange weg te gaan voordat er voldoende, doeltreffende oplossingen beschikbaar zijn om de online detailhandel emissiearm of zelfs emissievrij in te richten. Het financieel compenseren van CO2-uitstoot wordt als goede kortetermijnoplossing gezien in de tussentijd.

Thijs Boots, Managing Director Seven Senders: "Uit ons onderzoek blijkt dat men in Nederland heel anders aankijkt tegen pakketbezorging dan bijvoorbeeld Duitse of Franse consumenten. In de laatste kilometer, het meest zichtbare stuk van de levering voor de consument, is in Nederland veel geïnvesteerd in duurzaamheid. Nederland is relatief klein, heeft een zeer goede infrastructuur en vertrouwt op groene energie. We zien bijvoorbeeld veel elektrisch transport in Nederland. Maar in de landen om ons heen zijn de afstanden tussen steden vaak veel groter. Je ziet daar relatief meer dieselvrachtwagens gebruikt worden, omdat niet alle bezorgroutes elektrisch kunnen worden afgelegd."

Webshops kunnen veel doen om duurzamer koopgedrag te stimuleren. Zo blijken Nederlandse consumenten open te staan voor diverse groene verzendoplossingen, wanneer hen de keuze wordt geboden, zoals verzending naar een bezorglocatie anders dan het huisadres. Uit een Nederlandse proef is onder meer gebleken dat de kans dat men voor een duurzaam alternatief kiest, bijna vier keer zo groot is als een online verkoper deze optie visueel markeert met een groen blaadje als duurzaamheidsicoon.