Weinig importafhankelijkheid bij grotere productgroepen

Bij de andere productgroepen zijn mogelijk alternatieve toeleveranciers beschikbaar. Dat meldt het CBS op basis van aanvullend statistisch onderzoek naar de concentratie van de Nederlandse goederenimport, dat is bekostigd door het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Voor productgroepen is onderzocht of Nederland mogelijk kwetsbaar is wat betreft de leveringszekerheid. De analyse beperkte zich tot productgroepen waarvan voor meer dan 250 miljoen euro wordt ingevoerd voor gebruik in Nederland (dus exclusief invoer voor wederuitvoer). Per productgroep is hiervoor de importconcentratie berekend, ofwel de mate waarin de levering wordt gedomineerd door enkele grote spelers. Daarnaast is gekeken of deze productgroepen ook maar door weinig landen op de wereldmarkt worden aangeboden of dat er alternatieven zijn.

Import uit één of weinig landen en beperkt aantal aanbieders wereldwijd

Maïs is een van de weinige productgroepen waarvan de Nederlandse invoer hoog geconcentreerd is bij enkele landen, en waarvan de wereldexport ook relatief geconcentreerd is. Nederland importeerde in 2019 voor 973 miljoen euro, waarvan bijna twee derde uit Oekraïne. De wereldmarkt voor maïs is enigszins geconcentreerd, met de Verenigde Staten als grootste exporteur en samen met Brazilië, Argentinië en Oekraïne goed voor drie kwart van de wereldwijde export.

Ook de import van steenkool voor binnenlands verbruik is geconcentreerd: ruim 60 procent werd geleverd door Rusland en de Verenigde Staten. De wereldmarkt voor steenkool is enigszins geconcentreerd. Australië, Indonesië en Rusland vertegenwoordigen samen ruim 70 procent van de wereldwijde export.

De mate van geografische concentratie wordt weergegeven met de Herfindahl-index, waarbij de markt niet geconcentreerd is als de index van een productgroep lager is dan 0,15, enigszins geconcentreerd bij een index van 0,15 tot 0,25 en geconcentreerd bij een index van 0,25 of hoger.

Import uit één of weinig landen maar wereldwijd minder concentratie

De invoermarkt ter waarde van 2,5 miljard euro voor luchtvaartuigen en onderdelen daarvan wordt gedomineerd door de Verenigde Staten met een aandeel van ruim 90 procent. De wereldmarkt is daarentegen niet geconcentreerd. Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk vertegenwoordigen ongeveer 55 procent van de wereldwijde export van deze productgroep.

De Nederlandse toeleveringsmarkt voor aardgas is eveneens hoog geconcentreerd. De bijna 5,8 miljard euro aan import voor binnenlands verbruik was voor bijna 85 procent afkomstig uit Noorwegen, Rusland en het Verenigd Koninkrijk. De wereldmarkt kent daarentegen relatief veel aanbieders, met Qatar, Noorwegen en de Verenigde Staten als grootste exporteurs. Wel is aardgas uit deze landen mogelijk duurder, bijvoorbeeld vanwege het transport.

Gezouten en gedroogd vlees is eveneens een productgroep die Nederland hoofdzakelijk uit slechts een klein aantal landen invoert. Bijna drie kwart van de import ter waarde van 384 miljoen euro was afkomstig uit Brazilië en Thailand. De wereldmarkt voor dit type vleesgoederen wordt niet gedomineerd door één of enkele landen.

Voor alle andere productgroepen is de invoer niet geconcentreerd bij een paar aanbieders. Op detailniveau kan dat wel degelijk het geval zijn, een specifiek merk of product komt misschien maar uit één land.

Bekijk het volledige bericht hier.