De ondernemende werknemers in het bedrijfsleven

12. maart 2018 - 14:00

Door: Redactie Baaz

Hoe kom jij aan jouw ondernemende werknemers? Het valt ons op dat bedrijven aangeven weinig verbinding met hun toekomstige werknemers te voelen, omdat studenten te weinig werkervaring hebben of geen ondernemende houding bezitten. Opleidingen sluiten vaak praktisch te weinig aan op het bedrijfsleven. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat dit verbetert?

De aansluiting tussen onderwijs en het bedrijfsleven is bepalend voor de arbeidsmarktpositie van schoolverlaters. Deze schoolverlaters moeten goed voorbereid zijn op het bedrijfsleven. Het is voor jongeren moeilijk om een startpositie op de arbeidsmarkt te verwerven. Als gevolg daarvan besluiten sommigen om hun eigen onderneming te starten of als ZZP'er te werken. Om hierin te slagen zijn ondernemende vaardigheden essentieel. Zij die wel een baan vinden, moeten voorbereid zijn op nieuwe rollen en vaardigheden die hiervoor gevraagd worden. Zij dienen een ondernemende houding te omarmen om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Daarnaast hebben alle ondernemers én werknemers een algemene set aan vaardigheden en gedrag nodig.

Bedrijven zoeken ondernemende werknemers

Om te ondernemen hoef je niet per definitie ondernemer te zijn. Bedrijven zijn op zoek naar werknemers waarbij het ondernemersbloed door hun aderen stroomt. Ook wel intrapreneurship genoemd: een werknemer in loondienst van een bedrijf die ondernemend gedrag vertoont. Makkelijker gezegd: interne ondernemers. Waarom zijn deze ondernemende werknemers zo belangrijk voor bedrijven? Kennis van en ervaring met ondernemerschap geeft werknemers een voorsprong, blijkt uit het impactonderzoek van TU Eindhoven (2016).

Ondernemende werknemers starten eerder innovatietrajecten, leiden teams en nemen een voorbeeldrol op zich. Zo blijven bedrijven up-to-date en lopen voor op concurrenten. Niemand wil toch last krijgen van het Nokia-syndroom? De ontwikkeling van ondernemende vaardigheden op jonge leeftijd is noodzakelijk. Welke vaardigheden mogen volgens werkgevers niet ontbreken?

• Initiatief nemen
• Doorzettingsvermogen en lef hebben
• Openstaan voor je omgeving
• Doelgericht zijn en plannen
• Creatief denken en oplossingsgericht zijn
• Markt- en klantgericht zijn
• Onderhandelen en overtuigen
• Flexibel zijn
• Beslissen en knopen doorhakken
• Samenwerken en netwerken

Wanneer de vraag naar personeel met een bepaalde opleidingsachtergrond het aanbod overstijgt, ontstaat er krapte op de arbeidsmarkt en zullen schoolverlaters met deze opleidingsachtergrond weinig moeite hebben bij het vinden van een passende baan. Een vraag-overstijgend aanbod leidt daarentegen tot een ruime arbeidsmarkt en daarmee tot slechte arbeidsmarktvooruitzichten voor nieuwkomers op de arbeidsmarkt.

Door branchevervaging en het ogenschijnlijk toenemende belang van meer generieke competenties als communicatievaardigheden en probleemoplossend vermogen op de arbeidsmarkt lijkt er een toenemende behoefte te zijn aan wat bredere opleidingen. Onderwijsinstellingen lijken hierop ook in te spelen door nieuwe, brede opleidingen aan te bieden die sector-overstijgend zijn en meer aandacht hebben voor generieke competenties.

Hoe verkleinen we de kloof tussen het bedrijfsleven en het onderwijs?

Er zijn verschillende initiatieven en projecten die jongeren interesseren voor ondernemerschap. Jong Ondernemen zorgt ervoor dat kinderen al op jonge leeftijd in aanraking komen met ondernemerschap door middel van de ondernemerschapsprogramma’s voor de basisschool: Pop-up store en Vakantie-eiland. Door jong te beginnen en in de leerlijn van groep 5/6 tot aan het hoger onderwijs opbouwend te herhalen, worden hun ondernemerschapsvaardigheden steeds verder ontwikkeld. De Jong Ondernemen-programma's worden begeleid door professionals uit het bedrijfsleven. Zo komt het bedrijfsleven letterlijk in de klas.

Plusklas haalt het bedrijfsleven in huis

Een voorbeeld hiervan is de Plusklas van de Scholen met de Bijbel in Groot-Ammers. Zij nodigden Rabobank Alblasserwaard Vijfheerenlanden uit in hun klas. Om uiteindelijk geld te verdienen, heb je eerst geld nodig. En daar waren ze bij de Rabobank aan het goede adres. Tijdens de pitch lag de focus vooral op het verkopen van aandelen.

'De groepjes moesten ons overtuigen van de kansen en mogelijkheden van hun bedrijf. Aan het eind van de ochtend hebben we een banklening gesloten voor 'Key4Ever' en zijn we mede-eigenaar geworden van 'Funny Frames' en de 'Armbandieten'', zegt Wils van Dam, directeur bedrijven van Rabobank.

Start-up Event

Honderden jongeren staan in de startblokken van hun ondernemersjaar. Een jaar lang gaan zij met een klein groepje een eigen bedrijf oprichten en runnen. Dit gaat met pieken en dalen. Daarop willen we ze alvast voorbereiden. De jongeren zullen tegen zaken aanlopen en met vragen blijven zitten. Tijdens het Start-up Event wordt een deel van deze vragen weggenomen. Verschillende (grote) bedrijven staan op het Start-up Event en geven workshops aan de jonge ondernemers.

Ookal staan de jongeren tijdens het Start-up Event nog in de kinderschoenen van hun eigen bedrijf, er wordt toch al verder gekeken. Een van de deelnemers wordt uitgeloot om exclusief mee te doen aan het inspirerende evenement Leaders for a Day.

AT&T Leaders for a Day

Een dag die volledig in het teken staat van onderwijs verbinden aan het bedrijfsleven. Multinationals openen hun deuren één dag voor alumni van Jong Ondernemen. Zij hebben succesvol deelgenomen aan het ondernemerschapsprogramma Student Company. De alumni krijgen de kans om een dag mee te lopen met de CEO van een groot bedrijf. Een echt kijkje in het bedrijfsleven. Namen van bedrijven die eerder deelnamen aan het evenement zijn AT&T, Ciber, Coca-Cola, Danone, KPN, LinkedIn, Rabobank en Samsung.

In het mbo was er dringend vraag naar ondernemerschapsonderwijs. Daarop bood het ondernemerschapsprogramma Zeker van je Zaak de oplossing. Alle genoemde programma’s worden ontwikkeld in samenwerking met het bedrijfsleven, de overheid en het onderwijs. Welk verschil maken de ondernemerschapsprogramma’s? Het belangrijkste aspect van deze programma’s is dat ze praktijkgericht zijn. Ondernemende vaardigheden leer je niet uit een boek of door de avond voor je toets de stof in je hoofd te stampen. Ondernemerschap leer je door het te doen.

Niet alleen vanuit het mbo is vraag naar ondernemerschapsonderwijs. Jong Ondernemen bestaat al meer dan 25 jaar en elk jaar wordt opnieuw het recordaantal deelnemers van het jaar daarvoor verbroken. In schooljaar 2016-2017 deden maar liefst 74.922 jongeren mee aan een van de ondernemerschapsprogramma’s.