Geef medewerkers meer autonomie

​De noodzaak om te veranderen komt van verschillende kanten. Door robotisering verdwijnen veel banen, vooral op mbo-niveau. Vergrijzing en de noodzaak om langer door te werken hebben als gevolg dat bedrijven steeds meer oudere werknemers in dienst hebben. En dan is er nog het nieuwe werken. Doordat bedrijven kantoorruimte afstoten en nieuwe technologie het mogelijk maakt om op afstand te werken. Maar ook omdat werk en privéleven steeds meer geïntegreerd raken. Zo doet de samenleving een toenemend beroep op mensen om mantelzorg te verlenen en dat gebeurt steeds vaker onder werktijd.

Van functie naar rol

Deze ontwikkelingen dwingen organisaties ertoe medewerkers op een andere manier in te zetten. Banen en taken worden meer fluïde. Mensen krijgen een rol, in plaats van een functie. Kennis is hun belangrijkste troef. Ze moeten het belang daarvan beseffen, weten waar ze nieuwe informatie oppikken om deze op peil te houden en verbanden leren leggen. Het is aan managers dat te faciliteren, want het maakt medewerkers flexibel inzetbaar. En dat is gunstig voor een organisatie.

Faciliteer betekenisgericht werk Oudere generaties zijn erg loyaal aan hun werkgever en in tegenstelling wat vaak wordt gedacht, niet vaker ziek dan hun jongere collega’s. Wel krijgen ze behoefte aan betekenisgericht werk: minder presteren, meer coachen en kennis overdragen. Bedrijven die daar optimaal van weten te profiteren, bijvoorbeeld door oudere generaties jongere, operationele medewerkers te laten begeleiden, versterken hun positie op de markt.

Pas je managementstijl aan

Om optimaal te profiteren van je menselijk kapitaal, is het belangrijk je managementstijl aan te passen. Verandering kan de reactie uitlokken om verantwoordelijkheden naar je toe te trekken, maar dat werkt averechts: top down sturen belemmert innovatie. Stimuleer autonomie en stuur meer op concrete doelstellingen. Mensen moeten in staat zijn zelf aan de slag te gaan. Bevorder die competenties: mensen moeten het zelfvertrouwen hebben dat ze dat zelf kunnen doen. En vergroot de intrinsieke motivatie door te investeren in loyaliteit en een sterkere verwantschap tussen werkgever en werknemer.

Kruip in de huid van medewerkers

Tot slot, als we gedwongen zijn om te gaan met veranderende omstandigheden, dan ligt de nadruk vaak op de medewerkers die zich moeten aanpassen. Hoe krijg je ze in beweging? Hoe voorkom je weerstand? De crux is om in de huid te kruipen van deze change recipients. Wat betekent verandering voor hen? Vormt zij een dreiging of een kans? Waar worstelen ze mee? Je bent afhankelijk van de ogen, oren en kennis van je mensen. Het zijn je verkopers die het eerst zien dat bestellingen teruglopen. Het zijn de mensen aan de machines die het eerst merken dat de kwaliteit van je product afneemt. Ondernemers die dat beseffen, versterken hun positie op de markt.

Hoe benut je je menselijk kapitaal optimaal?

• Maatschappelijke en technologische veranderingen hebben veel impact op je organisatie. Wees daarvan bewust.
• Reflecteer op je managementstijl. Krampachtig de controle te houden, belemmert innovatie.
• Maak optimaal gebruik van aanwezige kennis en kunde. Strategische doelen zijn leidend, maar draai het eens om: wie werken er in mijn organisatie en wat kunnen deze mensen?
• Koester de dialoog: wat vindt iemand van de opdracht die je hebt gegeven? Anders gezegd: gebruik vaker je twee oren dan je mond.