Internationale spanningen staan groeikansen Nederlandse export in de weg

Op de lange termijn winnen echter landen en regio’s buiten Europa, zoals India en Zuidoost-Azië, terrein. Geopolitieke onrust, nieuwe concurrentie en protectionisme worden het meest genoemd als factoren die het halen van de beoogde exportstijging in gevaar kunnen brengen. 

Het afsluiten van goede handelsakkoorden zou dat deels moeten afwenden. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit de twintigste editie van Trends in Export, het jaarlijkse onderzoek van Atradius en ondernemersorganisatie evofenedex.
 
De meeste omzet van Nederlandse exporteurs komt al jaren uit de Europese Unie. In 2017 is 72 procent van de omzet in de EU gerealiseerd. Voor 56 procent van de exporterende bedrijven geldt dat het belang van de EU voor hun bedrijf groot is (> 50 procent van de omzet). Bijna de helft van de exporteurs geeft aan dat het belang van de EU op de korte- tot middellange termijn nog verder gaat toenemen. 

Groei buiten Europa

Het belang van de NAFTA wordt onderstreept, wanneer we kijken naar het groeipotentieel in termen van omzetstijging buiten Europa. Zo realiseerden Nederlandse exportbedrijven in 2017 de meeste omzet in Mexico (67 procent), China (62 procent) en de VS (60 procent). Ook voor 2018 is er een breed gedeeld optimisme over de exportgroei naar deze landen. 

Zo verwacht 70 procent van de exporteurs een omzetstijging te halen in de VS en China, en 63 procent in Mexico. De VS en China staan ook in de top 5 met landen die exporteurs voornemens zijn als nieuwe buitenlandse markt te betreden in 2018. 

Protectionisme en geopolitiek grootste obstakel voor groei 

Hoewel de VS en China hoog in de ranglijst van nieuw te betreden markten staan, kunnen geopolitieke spanningen en protectionisme roet in het eten gooien. Bijna 2 op de 5 exporteurs beschouwen geopolitieke onrust als een serieuze bedreiging voor het realiseren van hun bedrijfsdoelstellingen. Voor ruim een kwart geldt dat zij denken dat protectionisme een belemmering kan zijn voor goede en stabiele handelsrelaties in deze regio’s. 

Belang handelsakkoorden

Een ruime meerderheid (69 procent) staat positief tegenover nieuwe handelsakkoorden die de EU wil sluiten. Met de Brexit in het vooruitzicht is het handelsakkoord met het Verenigd Koninkrijk de belangrijkste overeenkomst die gesloten moet worden. Bijna een kwart van de Nederlandse exporteurs gaf aan in 2017 met een omzetdaling naar het VK te maken hebben gehad. Zij geven aan het liefst te zien dat het VK binnen de douane-unie en de interne markt blijft. 

Voor bijna een derde van de exporterende bedrijven is TTIP, het akkoord tussen de VS en de EU waarover de onderhandelingen nu stil liggen, de belangrijkste toekomstige handelsovereenkomst. Ook het vrijhandelsverdrag met Turkije scoort hoog: een kwart van de exporteurs vindt dit een belangrijk handelsakkoord.