Kankerverwekkende 5G: feit of fabel?
5G is hier. VodafoneZiggo wist de dienst als eerste voor particulieren te verpakken en verkopen. Dat had evengoed een andere partij kunnen zijn, aangezien de Rijksoverheid de benodigde frequenties voor minimaal drie providers beschikbaar stelt. De frequenties waarop 5G-verkeer plaatsvindt zijn eigendom van de staat. Dus bepaalt de staat het aanbod. Dienstverleners bieden tegen elkaar op. Dat noemen we letterlijk frequentieveilingen. In Nederland bepalen twee van deze veilingen de uiteindelijke 5G-providers. De eerste veiling is verleden tijd; de eerstvolgende vindt tussen eind 2020 en begin 2021 plaats. Toch was het voor een flinke poos onduidelijk of er van een volgende veiling sprake zou zijn.
Stichting Stop5GNL startte een kort geding tegen de Staat. Over het doel hoeven we niet uit te breiden; wat dat betreft zegt de stichtingnaam genoeg. De redenen daarentegen, liggen minder snel voor de hand.
De feiten
Al vanaf de aanleg en uitrol van netwerken als 3G discussiëren voor- en tegenstanders van landelijke netwerken over de invloed van elektromagnetische velden op de volksgezondheid. Elektromagnetische velden ontstaan bij de beweging van elektrische ladingen. Stroomt er elektriciteit door een stroomkabel, dan ontstaat er een elektrisch en magnetisch veld. Zo’n veld valt onder de extreem laag frequente velden. Velden voor het zenden van radio en televisie - met frequenties tussen 10 kilohertz en 300 gigahertz - vallen onder radiofrequente velden.
Sterke elektromagnetische velden kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Velden met frequenties die voor telecommunicatie worden gebruikt kunnen lichaamsdelen opwarmen. En overmatige opwarming als gevolg van hoge blootstelling kan leiden tot schade aan het oog, uitdroging en hittestress. Vandaar mogen Europese apparaten geen velden produceren die blootstellingslimieten overschrijden.
Deze limieten worden bepaald door de overheid. Hierbij laat de Staat zich adviseren door onderzoeken die het punt aantonen waarop blootstelling aan zendsignalen schadelijk wordt. Overschrijdt een elektrisch veld het limiet niet, dan is een uitrol mogelijk. Na de uitrol wordt het veld doorlopend onderzocht door Agentschap Telecom, een onderdeel van de Rijksoverheid dat verantwoordelijk is voor de controle van elektromagnetische velden. 5G valt onder het blootstellingslimiet. Dus wordt 5G een werkelijkheid.
De meningen
Goed nieuws, wat ons betreft. Maar de meningen zijn verdeeld. De Facebookgroepen heb je misschien al voorbij zien komen. Het flinke aantal nieuwsberichten over de zoveelste brandstichting ook. Niet iedereen heeft vertrouwen in de blootstellingslimieten, adviesorganen en controleurs. Stop5GNL, internetprotesteerders en brandstichters hebben weinig in gemeen. Wantrouwen wordt gedeeld, maar daarop na is het te makkelijk om iedereen met een afkeur voor 5G in hetzelfde hokje te plaatsen.
Dát kanker tot tweemaal toe is gerelateerd aan mobiele strating, is een feit. Maar twee treffers kunnen - in het licht van duizenden onderzoeken - als verwaarloosbaar gezien worden. De objectie van Stop5GNL heeft deels te maken met de wegwerping van dergelijke resultaten bij het bepalen van een beleid. Tegelijkertijd hebben we het over een technologie met baanbrekende economische kansen. En is het begrijpelijk dat een overheid meent dat het doel de (eventuele) middelen heiligt.
Stop5GNL is niet ver gekomen. Er zijn geen juridische redenen om de veiling te verbieden van frequenties die voor 5G-technologie gebruikt kunnen worden, spreekt de Rechtbank van Den Haag op 25 mei uit.
Zoals eerder genoemd ontvangen we de uitspraak met open armen. Tegelijkertijd zijn we evengoed blij met stichtingen als Stop5GNL. Zowel de uitvoering, controle en regelgeving van een technologie als 5G belandt op het bureau van de overheid. Alle wrijving en discussie die diezelfde overheid scherp houdt is welkom. Brandstichting mag de wereld uit. Onenigheid niet.