Interview | In gesprek met de flippokoning Hans Zandvliet

In de wandelgangen hoorden we dat de Flippo opmerkelijk informeel gepitcht zou zijn aan een marketingmanager van Pepsico Group. Twee jaar na dat gesprek tekende je in Mexico een eerste contract. Wat kan je vertellen over de aanloopfase van het bedrijf en wanneer kreeg je in de gaten dat het de hit zou worden die het uiteindelijk werd?

‘Ik zou die startfase willen splitsen in twee periodes’, vangt de 57-jarige Zandvliet aan. ‘De eerste fase was de weg naar de productie van een Flippo die voldeed aan alle criteria die gesteld werden om de schijfjes in de zakken met chips te mogen verpakken. Die periode kenmerkte zich door een van mijn kant enorme vasthoudendheid en de volle overtuiging dat ik het voor elkaar zou krijgen. We zetten mensen op de maan, dacht ik, dan kan het toch niet zo zijn dat ik niet in staat zou zijn om een Flippo in een zak chips te krijgen. Dat gehele traject heeft twee jaar geduurd waarin er vele momenten van teleurstelling zijn geweest. Gedrevenheid, ambitie en geloof in jezelf, dat zijn in zo’n fase de eigenschappen die je nodig hebt om je er doorheen loodsen.’

‘De tweede fase ging in op het moment dat ze de handtekening zetten onder het contract. Het enorme tempo van de bestellingen, de aanvragen uit landen over de gehele wereld dwongen me tot het opzetten van een professionele geoliede salesorganisatie binnen enkele maanden. Natuurlijk had ik vanaf het begin het gevoel dat ik goud in handen had. Dat was de grote motivatie om de uitdaging aan te gaan. De potentie van de Flippo was op zichzelf niet erg lastig om in kaart te brengen. Ik had erg snel op een rijtje in welke landen Pepsico actief was, hoeveel inwoners zo’n land had en hoeveel zakken chips er jaarlijks per hoofd van de bevolking naar binnen werden gewerkt.’

‘Wat ik op dat moment niet kon inschatten was in hoeveel landen Pepsico bereid was de Flippo in te voeren, of ze alleen in de chips gestopt zouden worden en in welke verpakkingen. De eerste, onverwachts grote order van 400 miljoen schijfjes - en een soortgelijke bestelling een paar weken later - was werkelijk ongekend. Niet lang nadat de Flippo in Mexico en de V.S. enorm aansloeg kon ik aan de slag in Engeland en Spanje. Vanaf dat punt wist ik het: dit was levensveranderend. Erg veel tijd om daar over na te denken had ik. Ik belandde in een rollercoaster van succes dat tot 2001 heeft voortgeduurd. Het feit dat de rage zo lang heeft geduurd verbaast me achteraf het meest.’

Je stond binnen een jaar aan het roer van een gigantisch succesvol bedrijf. Wat waren in die tijd de voornaamste uitdagingen?

‘Er werd een volledig andere tak van ondernemerssport van me gevraagd. Tot die tijd bestond ondernemen voor mij vooral uit het creatief bedenken van concepten. Natuurlijk verdween dat niet helemaal, maar de basis van het grote succes kwam vooral doordat ik in staat bleek te zijn om snel en efficiënt een organisatie in te richten waarbij de op dat moment cruciale plekken - orderverwerking, logistieke ondersteuning, het aansturen van een salesteam en het bewaken van de financiën - goed op orde waren. Ik had geen idee dat dit mij lag. Zoiets ontdek je vaak uitsluitend in de praktijk.’

‘Het was natuurlijk een groot voordeel dat er direct een gezonde geldstroom ontstond en ik de middelen had om voor een juiste invulling en bezetting te zorgen. De belangrijkste uitdaging, zeg ik nu met terugwerkende kracht, was het behouden van overzicht. Binnen enkele jaren op grote schaal zaken doen met meer dan 60 landen en wekelijkse leveringen: een hele kunst, al helemaal wanneer je blanco begint. Niet elk proces stond al op papier. Personeel had per definitie niet voor elke taak relevante ervaring. Ik moest het allemaal zelf uitvinden.’

Hoe pakte je deze uitdagingen aan?

‘Tsja, dat zijn dingen die je niet leert uit de boeken. Een eenvoudige, basale voorwaarde is in elk geval dat je erg hard moet werken en tegelijkertijd zorgt dat je gezond blijft zodat je gezondheid hard werk blijft toestaan. Alhoewel ik dit nooit als leidraad beschouwde, durf ik te zeggen dat ik een goed voorbeeld ben geweest voor mijn mensen. Ik was gedreven, ambitieus, werkte hard en straalde plezier uit. ‘Goed voorbeeld doet goed volgen’ – de oude gezegden kloppen.’

Het geld rolt, de fabriek draait op volle toeren en het gaat dusdanig goed dat succes op de lange termijn een rotsvaste zekerheid lijkt. Wat adviseer jij aan ondernemers in de groeiende, omhoog schalende fase van hun bedrijf?

‘Ik heb het avontuur geleefd. Terugkijkend zou ik zaken anders aanpakken. Vergeet als ondernemer niet om voor jezelf te zorgen. Bouw een aantal financiële zekerheden in, want als ondernemer heb je weinig waar je op terug kunt vallen, ongeacht de gezondheid van het bedrijf. Je hebt weinig rechten. Huur een of meerdere specialisten in voor zaken waar je of zelf te weinig verstand van hebt of geen tijd voor hebt om ze goed te regelen zoals bijvoorbeeld je verzekeringen. Laat meekijken naar het bedrijf, naar je acteren, door iemand van buiten het bedrijf. Medewerkers en partners zijn dusdanig snel emotioneel gebonden dat objectief advies niet langer meer mogelijk is. Buitenstaanders zijn dat niet, door met hen in gesprek te gaan ontvang je objectieve feedback.’

‘Ik kon me de investeringen die ik gedaan heb in de groeifase veroorloven. Maar omdat de geldstroom zo enorm was, word je minder kritisch en je geloof onrealistisch veel in voortdurend succes. Ik ben erin geslaagd om mijn tweede idee – de knikker - uiteindelijk daadwerkelijk in de markt te zetten, maar achteraf gezien was de prijs te hoog.’

Zijn gouden eieren als de Flippo nog van deze tijd? Kent Nederland nog startende ondernemers die met een ogenschijnlijk simpel idee de markt kunnen veroveren?

‘Gouden eieren zijn niet tijdgebonden. Maar momenten waarop zo’n gouden ei op het juiste moment gelegd wordt, door de juiste kip en op de juiste manier gekookt of gebakken wordt: die zijn schaars. Je hebt het over een ‘ogenschijnlijk’ simpel idee. Een belangrijke factor voor succes is in mijn ogen juist de eenvoud. Misschien is eenvoud, simpliciteit, zelfs een voorwaarde. Hoewel, om allerlei redenen, voor mij de tijd nu niet rijp is, acht ik het in alle bescheidenheid niet uitgesloten dat ik zelf nog een keer de ondernemer zal zijn die met een simpel idee de markt verovert. ‘Ik ben nog niet uitgeknikkerd’, luidden de laatste woorden in het boek over het Flipposucces. Daar houd ik aan vast, dat houd ik voor ogen.’

HÉT BOEK OVER DE FLIPPO & DE FLIPPOKONING

Auteur: Leendert Jan van Doorn
Bindwijze: paperback
Omvang: 288 pagina’s
Prijs € 21,99
ISBN 978-90-9031875-2
Verschenen: september 2019
Uitgever: Story Adventures Publishers