Een veiliger werkomgeving in vier stappen

Arbeidsongevallen vormen een groot risico op de werkvloer, waarbij vooral in de horeca en de bouw relatief veel ongelukken gebeuren. Je kunt je wel verzekeren tegen van alles en nog wat, maar daarmee reduceer je de risico’s absoluut niet. Risicobewustzijn blijft volgens mij de kern van het beheersen van risico’s op de werkvloer. Wat ook de reden is dat ik dit onderwerp graag in mijn eerste column behandel.

Als werkgever draag je de verantwoordelijkheid voor jouw werknemers. Zij verwachten niet alleen dat je een veilige werkomgeving verzorgt, ook de Arbowet schrijft voor dat je elk veiligheidsrisico dat weggenomen kan worden, daadwerkelijk wegneemt. Dit zorgt niet alleen voor gezonde en tevreden werknemers, maar ook voor continuïteit binnen je bedrijf. Maar hoe voer je nu preventiebeleid effectief in. Ik neem je mee in vier stappen naar een veiliger werkomgeving:

1. RI&E en Plan van Aanpak

RI&E staat voor risico-inventarisatie en –evaluatie. Vanuit je zorgplicht ben je als werkgever verplicht om zo’n inventarisatie van de (eventuele) aanwezige arbeidsrisico’s binnen je bedrijf uit te voeren. In dit onderzoek spoor je de arbeidsrisico’s binnen je bedrijf op en maak je ze zichtbaar. Per risico geef je aan hoe groot de kans is dat dit zich voordoet, wat het effect kan zijn en op welke manier je dit risico beheersbaar kunt maken. Een RI&E beslaat onderzoek op het gebied van lichamelijke belasting, geluid, gevaarlijke stoffen, machines, klimaat en infecties. Heb je het voorwerk gedaan (of laten doen), maak dan vervolgens een plan van aanpak. In een plan van aanpak benoem je concreet de acties die je gaat ondernemen om de risico’s te verminderen, dit is dus een levendig document.

2. Bronmaatregelen

Pak het probleem aan bij de oorzaak. Zo kun je bijvoorbeeld beschermkappen plaatsen op machines, de ventilatie verbeteren of een afzuiginstallatie plaatsen. Ook kun je de inrichting aanpassen door lawaaiige machines te verplaatsen of een schadelijke stof vervangen waardoor jouw werknemers niet meer direct aan de risico’s worden blootgesteld. Daarnaast is een nette werkomgeving ook stukken veiliger dan een werkplek waar overal rommel rondslingert. Daar kun je over struikelen, er kan brand door ontstaan, noem maar op. Zorg dus dat er geen zaken worden opgeslagen in technische ruimten, de vluchtwegen vrij zijn en de afvalverwerking op orde is.

3. Individuele maatregelen

Als de bovenstaande opties niet werken, of niet kunnen worden doorgevoerd, is het een goed idee om de taken anders in te richten. Stel een taakroulatie in bij vaak herhalende handelingen, of stel een beperking in op het gewicht dat je medewerkers in één keer moeten tillen. Ook kun je je medewerkers de middelen geven zichzelf te beschermen. Denk hierbij aan gehoorbescherming, veiligheidshelmen, –schoenen en -brillen en beschermende kleding en handschoenen. Pas hierbij wel op dat je daadwerkelijk goede materialen aanschaft, want ondeugdelijke bescherming levert een vals gevoel van veiligheid op!

4. Informeer je medewerkers

Last but not least: informeer en betrek je werknemers actief bij de risico-inventarisatie, hiermee verhoog je de betrokkenheid en het risicobewustzijn bij je medewerkers. Geef je werknemers daarnaast goede instructies, laat ze veiligheidstrainingen volgen om de risico’s aan te pakken. Creëer een open cultuur, zodat alle (bijna) incidenten gemeld kunnen worden.

Wanneer je eenmaal een preventiebeleid hebt ingevoerd heb je een belangrijke stap gezet naar een veiliger werkomgeving. Staar je niet blind op de wetgeving rondom risicobeheersing. Die let vooral op de veiligheid van mensen, en niet altijd op de continuïteit van je bedrijf. Hoe lang duurt het voor iedereen weer aan het werk kan na een (grote) calamiteit zoals een brand? Een goede voorbereiding op dit soort calamiteiten kan je een hoop kopzorgen schelen.

Er komt een hoop kijken bij het verzorgen van een veilige werkomgeving. Door vooraf goed na te denken kun je al veel risico’s uitsluiten, waarmee je op de lange termijn geld bespaart. Onderschat niet hoeveel impact bedrijfsongevallen kunnen hebben. Mocht je geen idee hebben van de risico’s in jouw bedrijf, kan een risicoscan een goed idee zijn. Je kunt ook altijd contact opnemen met de Interpolis Preventiedesk via preventiedesk@interpolis.nl en als je graag meer wilt weten over bedrijfsrisico’s kun je de whitepaper ‘Grip op bedrijfsrisico’s’ lezen.

Hoe probeer je binnen jouw bedrijf de risico’s te beperken? Laat het weten in de comments, ik ben erg benieuwd of er nog unieke oplossingen zijn waar wij nog niet aan hebben gedacht.