Nederland verandert graag – verandermanagement met lef

Vaak hoor en lees ik dat dit moeilijk zou zijn en dat de meeste mensen in Nederland een aversie hebben tegen verandering. Mijn persoonlijke ervaring is anders. Bij Dell is de afgelopen jaren veel veranderd. We zijn geprivatiseerd en van een vooral op directe sales gerichte organisatie getransformeerd naar een partnergerichte organisatie. De les die ik heb geleerd is dat medewerkers graag veranderen, mits er aan een aantal belangrijke voorwaarden is voldaan. Graag deel ik mijn belangrijkste ervaringen met u.

Waarom verander je?

Allereerst is de start van een verandertraject bepalend voor het succes. Aan het begin moet je heel duidelijk aangeven wat de aanleiding is voor de verandering, wat de doelen zijn en hoe de middelen eruit zien om die doelen te bereiken. Als de mensen in de organisatie aan het begin niet overtuigd zijn van de noodzaak, is het lastig hen mee te krijgen in de gewenste richting. Het lijkt bijna vanzelfsprekend, maar ik zie steeds vaker om me heen dat aan deze voorwaarde niet wordt voldaan. Te vaak zie je in de praktijk een ‘trial and error’ aanpak. Begrijp me niet verkeerd: de nodige flexibiliteit moet er zijn om hier en daar stappen bij te schaven, maar de algehele richting en doelen moeten van het begin af aan duidelijk zijn.

Ten tweede speelt communicatie een cruciale rol bij het succes van een verandertraject. Communiceer duidelijk en wees open en eerlijk. Houd geen belangrijke informatie voor jezelf en herhaal de centrale boodschap bij elke gelegenheid: bij persoonlijke gesprekken, in schriftelijke communicatie, bij toespraken etc. Vergeet ook niet om visuele middelen in te zetten; één goed beeld zegt vaak meer dan duizend woorden. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van een ’killer slide’, één beeld dat duidelijk maakt waar de kansen en de noodzaak liggen.

Eyes on the prize

Verlies je doel nooit uit het oog. Een veranderproject kan een redelijk complex proces zijn en soms dreigen collega’s hun focus te verliezen. Herhaal regelmatig alle stappen die afgesproken zijn. Hiermee geef je de hele organisatie een houvast en houdt iedereen in gedachten dat het niet om verandering omwille van verandering gaat, maar om het bereiken van een bepaald doel. Als je de hele organisatie wilt veranderen, neem dan ook de hele organisatie in vertrouwen. Zo eenvoudig is het.

Ook je persoonlijke overtuiging is van essentieel belang. Zonder overtuiging kom je er niet, hoe goed je misschien ook kunt acteren. De mensen in je omgeving zullen het redelijk snel door hebben als je niet overtuigd bent van een project. Laat iemand anders het project dan begeleiden. Als je overtuigd bent van het project is de kans op slagen veel groter. Maak hiervoor ook gebruik van het feit dat de verandering van een organisatie bijna altijd nieuwe kansen creëert voor diegenen die zich hier niet tegen verzetten. Leg de nadruk op deze kansen. Wees geen control freak. Als je overtuigd bent van het project en je collega’s hierin meeneemt kun je ook vertrouwen hebben in het succes. Sterker nog, een echte control freak zou nooit beginnen aan verandering omdat niet alle aspecten van een verandertraject vooraf te berekenen zijn. Een veranderproject vraagt om lef!

Het kan altijd beter

Vindt u het lastig om een goed moment te vinden om uw verandertraject te vinden? Denk dan aan het nummer This One van Paul McCartney. “I was only waiting for a better moment that didn’t come. There never could be a better moment than this one.” Er is dus geen betere tijd dan NU om met een verandertraject te beginnen. Ook al geldt in het algemeen dat het lastiger is om de noodzaak van een verandertraject te communiceren als de wind meezit en alles op rolletjes loopt, er is toch altijd een goede aanleiding te vinden die de noodzaak voor iedereen duidelijk moet maken. Als de crisis geen directe aanleiding biedt voor verandering is er vast iets te vinden in de acties van concurrenten, kritiek van buiten of ontwikkelingen in andere landen die vooruitlopen op de markt in Nederland. Business is verandering en verandering is permanent.

Ik hoop dat ik uw eventuele koudwatervrees voor een veranderproject heb kunnen wegnemen. En dat u net als ik zult merken dat Nederlanders best willen veranderen als ze de noodzaak en doelen duidelijk voor ogen hebben. Een goed verlopen verandertraject kan u en iedereen in uw organisatie veel voldoening geven.