Wat komt er kijken bij het verkopen van je bedrijf?

Als ondernemer steek je je jaren van je leven in je bedrijf. Het is dan ook geen kleine beslissing om je bedrijf te gaan verkopen. Toch staan de meeste ondernemers vroeger of later een keer voor deze keuze. Bijvoorbeeld omdat ze weer op zoek willen naar een andere uitdaging, en een ander bedrijf willen oprichten. Of omdat ze juist na jarenlang hard werken het wat rustiger aan willen gaan doen. De verkoop van je bedrijf goed voorbereiden vergroot de kans op een succesvolle overdracht. Maar hoe pak je dat eigenlijk aan?

Motivatie en doelen, transactietype en waardebepaling

Allereerst is het belangrijk je motivatie en doelen in kaart te brengen. Wil je je bedrijf verkopen omdat je een nieuwe uitdaging aan wil gaan, of wil cashen? En welke persoonlijke en zakelijke doelstellingen heb je, en welke vind je daarbij het belangrijkst? Beide hebben invloed op je tijdsbestek bij de verkoop, en op welke manier je afscheid gaat nemen.

Daarnaast is een andere belangrijke vraag wat je precies over wil dragen. Oftewel: voor welk transactietype kies je? In de meeste gevallen kiest men voor een aandelentransactie, maar ook alleen de activa / passiva is mogelijk. Vervolgens ga je aan de slag met een waardebepaling. Hierbij zijn grofweg twee benaderingen mogelijk. Bij een accountingbenadering bestaat de basis uit historische cijfers. Bij de economische benadering kijk je vooral naar toekomstige geldstromen. Een voorbeeld hiervan is de DCF-methode (discounted cashflow).

Zelf verkopen of hulp inschakelen?

Een bedrijf verkopen kost tijd en geld. Heb je wel tijd maar wil je er niet te veel geld aan spenderen, dan kun je veel zaken zelf doen. Wil je graag deskundige hulp inschakelen voor het hele traject, dan kost dat al gauw 50.000 tot 100.000 euro. Dit wordt dan ook vooral gedaan bij de verkoop van bedrijven met meer dan een miljoen omzet. Bij het inschakelen van adviseurs kun je denken aan een overnameadviseur, een business valuator, accountant, fiscalist of accountant.

Je bedrijf (en jezelf) voorbereiden op de verkoop

Ga je je bedrijf voorbereiden op de verkoop, dan is het allereerst handig een lijst met potentiële kopers te maken. Welke concurrenten, bedrijven die een onderdeel missen in hun portfolio, buitenlandse partijen die hier willen gaan opereren, investeerders of MBI-of MBO-kandidaten ken je die wel eens interesse zouden kunnen hebben? Bij alle partijen is het goed om te bedenken wat je bedrijf interessant maakt en wat je ze te bieden hebt, maar ook wat nog niet. Bekijk ten tweede per bedrijfsonderdeel welke verbeteringen nodig zijn om het bedrijf aantrekkelijker te maken.

De volgende stap bestaat uit het maximaliseren van de waardecreatie. De waarde van een bedrijf wordt enerzijds bepaald door de vrije kasstromen, en anderzijds door het risicoprofiel. Het eerst kun je positief beïnvloeden door het werkkapitaal te optimaliseren, de kosten goed te beheersen en de omzet te verhogen. Het risicoprofiel kun je verlagen door onder andere een betere klantenspreiding, meer voorspelbaardere winst en een sterker managementteam.

Denk tijdens deze fase ook alvast na over je leven na de verkoop. Om niet in een zwart gat te vallen, kun je bedenken hoe je leven er na de verkoop op zowel financieel, persoonlijk als zakelijk vlak uit zal gaan zien.

Een koper zoeken

Kopers zijn over het algemeen in te delen in drie categorieën. Het gaat hierbij om een management buy in, management buy out of een strategische overname aan een andere partij. Net zoals je waarschijnlijk een informatieve verkoopbrochure voor klanten hebt, stel je deze ook op over je bedrijf. In dit zogenaamde informatiememorandum vermeld je onder andere meer over de achtergrond en geschiedenis van het bedrijf, de activiteiten en de markt, klantprofielen en omzetsegmentatie, de financiën, toekomstprognose, juridische en organisatiestructuur, en de reden voor verkoop en voorwaarden. Kopers werven is goed mogelijk door een samenvatting van het informatiememorandum op een platform als Brookz te plaatsen.

Het verkooptraject

Is er een partij uit de gesprekken met potentiële kopers waar je je bedrijf graag aan zou willen verkopen? Voordat je de onderhandelingen start, is het goed voor jezelf een minimaal bedrag vast te stellen, en te bepalen waarover onderhandelingsruimte is. Zorg ervoor dat je koper verliefd wordt op je bedrijf door groeikansen te benadrukken, maar wees ook bereid de verkoop af te blazen als je er geen goed gevoel bij hebt. Bij onderhandelingen vinden partijen het nog wel eens nadelig als eerste een bod te moeten doen. Dit hoeft echter helemaal niet het geval te zijn. Een openingsbod werkt namelijk vaak als referentiepunt. Over het algemeen geldt dat degene die de ander benadert, als eerst met een prijs zal komen.

Onderhandelingen afgerond? Dan kunnen prijs, financieringsstructuur en aanvullende voorwaarden in een verkoopovereenkomst worden gezet. Ook kan de koper eventueel garanties en vrijwaringen afgeven.

De ondernemingsverkoop sluiten

De bedrijfsverkoop afsluiten gebeurt ten eerste door alle documenten zoals koopovereenkomst en leveringsakte bij de notaris te tekenen. Hiermee is overigens de aandelenoverdracht zelf nog niet geregeld, dat vindt plaats door middel van een notariële akte van levering. De koper is pas eigenaar na het passeren van de leveringsakte.

De MKB-overnamemarkt staat er goed voor in 2022. De rente is laag, er is veel geld en de economische vooruitzichten zin positief. Voor bedrijven die goed presteren staan de kopers in de rij. Het zou daarom wel eens een bijzonder goede tijd kunnen zijn om je bedrijf te verkopen.